UWV-directeur: fraudewet bood nauwelijks ruimte voor coulance
De nieuwe fraudewet waar het UWV in 2012 mee te maken kreeg, bood nauwelijks ruimte om onderscheid te maken tussen mensen die sjoemelden met een uitkeringsaanvraag en mensen die daar onbedoeld een fout in maakten. Veel mensen zijn daardoor onnodig in problemen gebracht, zegt UWV-directeur Felix Kemperman tegen de parlementaire enquêtecommissie die het fraudebeleid van de overheid onderzoekt.
De voormalige VVD-bewindslieden Henk Kamp en Paul de Krom (Sociale Zaken) hielden eerder deze week vol dat de hardere fraudeaanpak nodig was en dat er voldoende waarborgen waren om te voorkomen dat mensen zwaar moesten bloeden voor kleine vergissingen. Kemperman, tussen 2007 en 2017 directeur Bezwaar en Beroep bij het UWV, spreekt dat evenwel met klem tegen. „Was het maar waar”, zegt hij op de vraag of dergelijk maatwerk mogelijk was. „Het antwoord is nee, dat kon niet en dat mocht niet.”
Kemperman heeft ook zichtbaar moeite met de opmerking van De Krom dat „de kwaliteit van de uitvoering bepaalde of de wet uitpakte zoals die was bedoeld”. Hij merkt daarbij op dat als de twee bewindslieden op Sociale Zaken ontevreden waren over het werk van het UWV, zij „alle kansen hebben gehad om dat te corrigeren”. Zij werden namelijk voortdurend op de hoogte gehouden over de uitwerking van de wet in de praktijk.
Door de harde fraudeaanpak zijn volgens Kemperman „ontzettend veel schrijnende situaties ontstaan, mensen die echt, écht in de problemen zijn gekomen en die daar ongelofelijk lang last van hebben gehad.” Toen de Centrale Raad van Beroep in 2014 oordeelde dat de fraudewet op sommige punten onrechtmatig was, voelde het UWV zich eindelijk gehoord, „helaas via de rechter”, zegt Kemperman.
Het UWV had toen alle boetes willen herzien die tot dan toe waren opgelegd, maar daar ging het ministerie niet in mee. Alleen mensen die bezwaar hadden gemaakt, werden gecompenseerd. „Heel jammer”, vindt Kemperman. „We hebben de kans gehad om het recht te zetten, maar dat hebben we niet gedaan.”