Onderzoek: richt stikstofbeleid op elke bron met grote uitstoot
Kijk in het stikstofbeleid naar alle bronnen met een grote ammoniakuitstoot, en niet alleen naar piekbelasters in de buurt van Natura 2000-gebieden. Dat is een belangrijke uitkomst van nieuw onderzoek van de Universiteit van Amsterdam (UvA).
Als stikstofuitstoot neerdaalt, komt dat in eerste instantie vooral terecht binnen 200 meter vanaf de bron, zien de onderzoekers. Dus als een boerderij op meer dan 300 meter afstand van een beschermd natuurgebied staat, heeft het weinig zin om specifiek dat bedrijf op te kopen om de stikstofneerslag op het betreffende natuurgebied te verminderen. Het maakt pas verschil als de stal dichterbij staat, legt onderzoeker Albert Tietema uit.
Bovendien gaat het overgrote deel - 90 procent - van de stikstofuitstoot afkomstig van melkveebedrijven naar een hogere luchtlaag. Die uitstoot kan vervolgens overal in het land neerdalen - niet alleen op een nabijgelegen natuurgebied.
Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van het Mesdagfonds, een soort denktank voor de melkveehouderij. Bij twee stallen is uitgebreid onderzoek gedaan naar hoeveel stikstof op welke afstand van de stallen neerslaat. Daarbij hebben de onderzoekers ook een model van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu gebruikt. Daarom kunnen de onderzoekers van de UvA nu concluderen dat dit RIVM-model in de praktijk goed overeind blijft.
Dat houdt in dat boeren dus op dat model kunnen vertrouwen, bevestigt Tietema. „Het is wel belangrijk dat de lokale omstandigheden nog meegenomen worden in het model. Zoals: hoe ziet de boerderij eruit en wat zijn de weersomstandigheden”, legt hij uit. Het Mesdagfonds twijfelde de afgelopen jaren juist openlijk aan de RIVM-modellen.
Het Mesdagfonds zegt in een reactie op het onderzoek dat dit bewijst dat het beleid gericht op piekbelasters dicht bij natuur niet effectief zal zijn, tenzij het om stallen gaat op minder dan 300 meter. „In plaats van te sturen op depositie is het veel effectiever om te sturen op emissie door beheers- en technische maatregelen. Daar hebben niet alleen de Natura 2000-gebieden baat bij, maar alle natuur.”
De BoerBurgerBeweging (BBB) stelt dat de stoppersregeling dus verbreed kan worden, „zodat bedrijven die graag willen stoppen de mogelijkheid hebben”. De partij herhaalt dat ze dit alleen wil voor vrijwillige stoppers.
