Door de barre economische tijden is de daling opmerkelijk te noemen. Vergeleken met 2003 is het aantal mensen in de bijstand echter toegenomen. Eind september vorig jaar telde Nederland 335.000 bijstandstrekkers. Dat zijn er 5000 meer dan in dezelfde periode van 2003 en 18.000 meer dan eind september 2002.

De daling van het aantal bijstandstrekkers in het tweede en derde kwartaal deed zich volgens het CBS vooral voor bij jongeren. „Mogelijk draagt de invoering op 1 januari 2004 van de nieuwe Wet werk en bijstand bij aan de daling van het aantal bijstandsuitkeringen", aldus het bureau.

Gemeenten beoordelen zelf of werklozen recht hebben op bijstand. Sinds 1 januari vorig jaar krijgen de steden een vast budget waarmee ze de uitkeringen moeten betalen. Het kabinet wil gemeenten hiermee prikkelen om bijstandstrekkers zo snel mogelijk aan het werk te helpen. Het geld dat ze vervolgens besparen op de uitkeringen, kunnen gemeenten dan in hun zak steken. „Gemeenten hebben een direct financieel voordeel bij het terugdringen van het aantal bijstandsontvangers", zegt het CBS.

Een woordvoerster van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) bevestigt dit beeld. Daarnaast „zetten gemeenten heel erg in op voorkoming van jeugdwerkloosheid. Ze proberen jongeren langer in het onderwijs te houden. Die maken dan geen aanspraak op de bijstand", zegt zij. Eind september vorig jaar liepen ongeveer 32.000 jongeren tot 25 jaar in de bijstand, een afname van circa 2000 in vergelijking met eind juni.