Eind 2022 liet China het strenge coronabeleid los. Maar waar consumenten in veel landen na lockdowns hun geld lieten rollen, houden Chinezen hun hand op de knip. De op een na grootste economie ter wereld groeide tussen het eerste en tweede kwartaal van 2023 slechts met 0,8 procent. Daarmee is de groeidoelstelling van 5 procent voor dit jaar ver weg

Tegelijk loopt de werkloosheid op in het land, met name onder jongeren. De jeugdwerkloosheid was in juni ruim 21 procent en steeg naar verwachting in juli verder. Het exacte percentage is onbekend, want dinsdag meldde het Chinese statistiekbureau voorlopig geen nieuwe cijfers te geven. Officieel omdat het verzamelen van gegevens nauwkeuriger moet.

Te afhankelijk

De vastgoedsector wankelt, verklaart Raoul Leering, macro-econoom bij ING, dinsdag per telefoon vanaf een rumoerig vliegveld. „Die sector, goed voor een derde van de economische groei, gaat gebukt onder een veel te grote schuldenlast.” Particulieren die belegden in een huis raakten hun spaargeld kwijt nadat ontwikkelaars op de fles gingen. „De gevolgen van bedrijven die failliet gingen, sijpelen nu door naar de rest van de economie.”

China heeft last van het door toenmalig president Donald Trump begonnen Amerikaanse beleid om importtarieven in te voeren op Chinese producten. Maar het land heeft nog twee problemen, analyseert Steven Brakman, hoogleraar internationale economie aan de Rijksuniversiteit Groningen.

Het eerste probleem is volgens hem van conjuncturele aard: de wereldhandel groeit minder hard dan voorheen en China heeft daar als exportland last van.

Het tweede (langetermijn)probleem is volgens de hoogleraar dat veel landen, mede als gevolg van de coronapandemie, ontdekten dat ze te afhankelijk zijn van China. Ook rijzen er in toenemende mate vragen over spionage en oneigenlijke concurrentie door het land en wat het met Taiwan wil. Ze reageerden daarop met het spreiden van risico’s door ook in andere landen te investeren.

Als bijkomend, eveneens structureel probleem, dreigt er in China een personeelstekort. Brakman: „Het aantal bejaarden neemt in sneltreinvaart toe.” Dinsdag werd bekend dat het Chinese vruchtbaarheidscijfer vorig jaar zakte naar een recordlaagte van 1,09 procent.

Leven duurder

De kwakkelende Chinese economie is in de eerste plaats een probleem voor China, stelt Leering. Hij zegt erbij dat de dubbele groeicijfers die het land kende, horen bij de tijd dat China’s economie nog niet „volwassen” was. Maar ook Nederland zal de gevolgen merken van de economische tegenwind van de grootmacht. „Onze export zal afnemen en daarmee onze groei, maar ik verwacht niet dat het zo dramatisch wordt als sommige media doen voorstellen.”

Brakman wijst op een raming van het Internationaal Monetair Fonds. Dat rekende uit dat voor elk procentpunt dat China krimpt, de rest van de wereld 0,3 procentpunt aan economische groei inlevert.

Tegelijkertijd nuanceert de hoogleraar de gevolgen voor Nederland. „China kon goed en goedkoop producten maken. Dat wij nu onze risico’s spreiden en ook elders investeren, maakt het leven duurder. Maar meer nog dan nadeel van economische neergang in China, hebben wij last van de oorlog in Oekraïne. Denk aan de gestegen energie- en voedselprijzen.”