Velen zeggen desgevraagd te kiezen voor een betere toekomst. „Ik heb geen baan, ik hoop dat de nieuwe regering me een baan zal geven”, zegt de 50-jarige Rashi Ayash, een voormalige militair.

Vanaf de vroege zondagochtend staan Irakezen voor de stembureaus, in rijen die soms zo lang zijn dat ze om de hoek van de straat doorlopen. Ze trotseren de dreigementen van de opstandelingen. Bij aanslagen en mortierbeschietingen vallen tientallen doden. In Bagdad komen drie politiemannen en een burger om het leven als een man zichzelf bij een rij kiezers opblaast.

De mensen laten zich echter niet afschrikken. „Of ik bang ben? Natuurlijk ben ik niet bang. Dit is mijn land”, zegt de 50-jarige Fathiya Mohammed.

Overal zijn strenge veiligheidsmaatregelen genomen. Agenten controleren de handtassen van vrouwen en zelfs baby’s die in dekens gewikkeld zijn. Vrouwelijke agenten fouilleren vrouwelijke kiezers.

In Karada, een wijk voor de middenklasse in Bagdad, moeten de kiezers hun stem uitbrengen in een jongensschool. Ze worden daarbij tweemaal gecontroleerd, de eerste keer op ongeveer 40 meter afstand van de school. Vervolgens moeten ze hun jas uitdoen en worden de batterijen uit hun mobiele telefoons gehaald, omdat die gebruikt kunnen worden om bommen te laten ontploffen. Ten slotte moeten ze onder de ogen van scherpschutters op daken een prikkeldraadversperring passeren.

In het hele land geldt een vrijwel volledig rijverbod, om aanslagen met autobommen te voorkomen. De maatregel werkt, maar gevolg is wel dat het sommigen moeite kost de stembureaus te bereiken. In de noordelijke stad Sulaymaniyah draagt een man de 80-jarige Mohammed Karim Khader op zijn schouders het stembureau binnen. In het oosten van Bagdad begeleidt een politieman met een zwarte bivakmuts een oude, blinde vrouw naar het stembureau. Zijn mitrailleur heeft hij zolang even onder zijn arm geklemd.

In Askan, een plaatsje ten zuiden van Bagdad, heeft Fathiya Mohammed zich vermand en haar angst voor geweld van zich afgezet om de gang naar het stemlokaal te maken. Ze heeft haar sluier omgedaan en is op pad gegaan. „Dit is democratie”, zegt ze trots. „Het is voor het eerst dat ik vrijheid voel.”

In gemengde sjiitisch-soennitische plaatsen als Askan en in sjiitische wijken in Bagdad en Basra is de opkomst flink. Grotendeels soennitische steden als Fallujah, Ramadi en Samarra liggen er ’s ochtends verlaten bij. Tegen de middag gaan in Samarra echter honderden mensen toch stemmen. Hetzelfde geldt voor het kwetsbare Mosul in het noorden.

In de overwegend soennitische provincie Salaheddin roept gouverneur Hamad Hmoud Shagti via de radio op om te gaan stemmen. „Dit is voor jullie als Irakezen een kans om jezelf en je kinderen een toekomst te geven”, zegt hij.

De dreiging van geweld is echter nooit ver weg. Als bij een stembureau in Bagdad een zware explosie klinkt, slaan enkele vrouwen verschrikt een hand voor de mond en fluisteren ze gebeden. Anderen lopen rustig door naar het stembureau. Enkelen roepen in koor: „Wij zijn niet bang.”

Verkiezingsmedewerker Mijm Towirish zegt dat de opkomst van de kiezers bewijst dat de Irakezen „over de barrière van angst zijn heengestapt.” Overal in het land zeggen kiezers te hopen dat de verkiezingen zullen leiden tot veiligheid, banen en een betere toekomst. „Ik ben gekomen om voor ons doel, vrijheid, te stemmen”, zegt Abu Ahmed, een 55-jarige sjiitische kiezer in Baqouba, ten noorden van Bagdad.