Dat is de uitkomst van een debat in het Noord-Limburgse Horst aan de Maas tussen kamerleden, handhavingsinstanties en lokale autoriteiten. De meeste deelnemers aan het debat vinden dat er vanuit Den Haag te weinig aandacht is voor het probleem.

Volgens CDA-Tweede-Kamerlid H. Bruls zijn in Nederland tussen de 100.000 en de 200.000 illegale werknemers actief. Met name in de agrarische sector in Zuidoost-Brabant en Noord-Limburg werken veelal Polen volgens de Poolse constructie. Daarbij verkopen Nederlandse tuinders hun oogst op het land aan een Poolse firma, die de gewassen vervolgens met eigen mensen oogst. Door gebruik te maken van die constructie hebben de Polen volgens Europese regels geen tewerkstellingsvergunning nodig.

Volgens de Arbeidsinspectie moeten de Polen wel zo’n vergunning hebben. Zowel het Poolse bedrijf als de Nederlandse tuinder is aan te merken als werkgever, aldus de Arbeidsinspectie. Daardoor dienen de Polen op het land te worden gezien als werknemers en moeten er loonbelasting en sociale premies betaald worden. Omdat dat nu niet gebeurt, loopt de Nederlandse staat tientallen miljoenen euro’s mis. Bovendien zijn de illegalen zo goedkoop dat ze legale werklozen van de arbeidsmarkt verdringen.

Toch is het geld niet het enige probleem rond de constructie, zegt burgemeester L. Frissen van de gemeente Horst aan de Maas. „De Polen werken vaak voor een paar euro per uur en worden onder erbarmelijke omstandigheden gehuisvest”, aldus Frissen, die erop wijst dat de Poolse constructie ook in andere sectoren, zoals de bouw, steeds meer in zwang raakt. Volgens Frissen werkt de Poolse constructie mensenhandel en zelfs slavernij in de hand.

Op dit moment wordt onderzocht op welke manier de Poolse constructie kan worden aangepakt. Het openbaar ministerie in Den Bosch wilde de werkwijze omschrijven als deelname aan een criminele organisatie, maar dat ging de rechtbank in Den Bosch te ver. Bij de Eerste Kamer ligt een wetsvoorstel ter behandeling waarin de boete per illegale werknemer wordt verhoogd van 900 euro naar maximaal 8000 euro.