Martinair (50 procent KLM, 50 procent Nedlloyd) heeft er weer zin in. Na het rampjaar 2000 heeft de charter- en lijndienstmaatschappij het roer in 2001 drastisch omgegooid. Niet zonder reden. Twee jaar geleden noteerden de boekhouders een verlies van 34 miljoen euro.

Onder de sprekende titel ”Red Alert” heeft Martinair diep gesneden in eigen vlees. Bestemmingen in het Verre Oosten, het Midden Oosten en het Caraïbisch gebied zijn geschrapt. „Geen droog brood mee te verdienen.” De vluchten op de VS zijn ingekrompen, een Boeing 757 uit de lucht gehaald en de tarieven met 15 tot 18 procent gestegen. Martinair Party Service staat in de etalage, terwijl voor Marfo Food een partner wordt gezocht.

Het grootste gevaar is sinds de succesvolle uitvoering van Red Alert verdwenen. Martinair maakte gisteren betere resultaten bekend dan een jaar eerder. Het verlies van de maatschappij stopte in 2001 bij 13 miljoen euro. Verberk is „niet ontevreden” over dit cijfer. „We hebben beloofd in het tweede kwartaal quitte te spelen. Daar hebben we ons aan gehouden.”

Red Alert is daarom inmiddels omgekat naar de veelzeggende naam Red Spirit. De maatschappij zet daarmee in op verschillende fronten. Vrachtvervoer (60 procent van de omzet) blijft de belangrijkste poot voor Martinair. „Op gebied van vracht tellen wij mee.” Verberk wil cargo fors laten groeien. De maatschappij overweegt daarvoor een extra toestel aan te schaffen.

De grootste groei komt uit Afrika. Sinds kort zit Ethiopië (Sharjah en Eldoret) fors in de lift. „Waar vracht is, zijn wij ook.” Het aanbod van bellyvracht, lading onder in passagierstoestellen, is enorm gekelderd sinds het schrappen van bestemmingen.

In het passagiersvervoer is Martinair kieskeurig. De maatschappij wíl niet alles doen. De charteraar leeft van vakantiegangers. Toeristen hebben echter de neiging vooral ’s zomers te vliegen, op het moment dat het vrachtvervoer in een dip zit. Maar Martinair is flexibel. De maatschappij bouwt in no time vrachtkisten om tot passagierstoestellen.

Deze zomer vliegen twee MD-11’s met toeristen naar de zon. Vorig jaar waren dat er nog drie. Eén MD-11 (392 stoelen) minder betekent 80.000 mensen minder vervoeren naar de wuivende palmbomen.

Martinair kampt daarbij met een probleem. De toestellen zijn te groot. De maatschappij kan met de grote 747’s, MD-11’s en 767’s niet op kleine bestemmingen vliegen. Verberk breekt zich momenteel het hoofd over aanpassing van zijn vloot. „Wij zijn een broedende kip.” Voor vakantievluchten kijkt Martinair met een schuin oog naar de regionale luchthavens Enschede, Groningen en Rotterdam. „Niet te vaak, want dan kunnen ze het niet aan.”

Prijsbreker zal Martinair nooit worden. „De touroperators hebben nu al genoeg van Basiq Air”, verzekerde Verberk over het low cost product van Transavia Airlines. Maar ook in Ryanair en easyJet gelooft hij niet. „Dat is boerenbedrog. De groei is eruit zodra de passagiers ontdekken wat de nadelen zijn”, voorspelde Verberk. Bovendien is het voor een gevestigde maatschappij vrijwel onmogelijk zich om te vormen tot prijsvechter.

Martinair voert zijn eigen strijd. De Martinair-topman rekent er voorlopig niet meer op dat moederbedrijf KLM toestemming van Brussel krijgt voor overname van de 50 procent Nedlloyd-aandelen. Verberk sprak daarom gisteren een oorlogsverklaring uit. „Wij houden geen rekening meer met KLM of Transavia. Het interesseert ons niks of KLM of Transavia op een bestemming vliegt. Als wij ergens winst kunnen maken doen we dat.”