Regering Congo wijst vredesplan Mbeki af
De Congolese regering heeft dinsdag een vredesplan van de Zuid-Afrikaanse president Thabo Mbeki van de hand gewezen dat de controle over het leger en belangrijke ministeries in handen zou geven van de rebellen.
De regering blijft openstaan voor machtsdeling om een einde te maken aan de drieënhalf jaar oude burgeroorlog, maar niet onder Mbeki’s plan met een grotendeels ceremoniële rol voor president Joseph Kabila, zei regeringswoordvoerder Vital Kamerke. Het Zuid-Afrikaanse plan „is het zaad voor een toekomstig conflict”, zei Kamerke vanuit het Zuid-Afrikaanse Sun City, waar de onderhandelingen tussen regering en rebellen volgens plan morgen moeten worden afgerond.
Rebellenwoordvoerders zeiden eerder dat zij hadden ingestemd met een presidentschap voor Kabila, als leider van een overgangsregering die het land richting democratie moet loodsen.
De regering verzet zich ook tegen Mbeki’s voorstel om de rebellen de leiding te geven van de departementen Defensie, Binnenlandse Zaken, Veiligheid, Economische Zaken, Financiën en Wederopbouw. Daarnaast ziet Kinshasa niets in het idee van Mbeki om twee rebellenleiders te benoemen tot vice-president, wat de opstandelingen verstrekkende bevoegdheden zou geven, zoals over het leger. Kamerke noemde het „onvoorstelbaar dat het staatshoofd opperbevelhebber van een leger zou zijn dat op een gegeven moment onder bevel van iemand anders zou komen te staan.”
Mbeki opperde president Kabila maximaal dertig maanden te laten aanblijven, tot er verkiezingen worden gehouden. Naast hem zouden voor het dagelijks bestuur een staatsraad en een kabinet van nationale verzoening worden benoemd. In de raad zouden Kabila en de leiders van de twee rebellengroepen worden opgenomen, alsmede een premier die moet worden aangewezen door leden van de civiele, ongewapende oppositie, die ook bij het vredesoverleg betrokken is.
„Wij roepen Thabo Mbeki op opnieuw te kijken naar een klassieke machtsstructuur, met een president van de republiek, een premier, een parlement en rechtbanken”, aldus Kamerke. De bemiddelaars werkten dinsdag achter de schermen om de verschillen te overbruggen. Ook onder de rebellen bestonden vragen over Mbeki’s plan. Mbusa Nyamwisi, leider van de Congolese Partij voor Democratie-Bevrijdingsbeweging, zei dat „een waterdichte overeenkomst met juiste hiërarchische verhoudingen” nodig is „en niet een waar de vice-president meer macht heeft dan de president.” Nyamwisi wees erop dat niemand er belang bij heeft een situatie te creëren „die na drie maanden opnieuw kan uitmonden in een conflict.”