Meer dan driekwarteeuw was de predikantsopleiding van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt aan de Broederweg gevestigd. Ze verhuist naar Utrecht. Luidde haar naam altijd Theologische Universiteit Kampen en in deze overgangsfase Theologische Universiteit Kampen | Utrecht; straks zal ze Theologische Universiteit Utrecht heten.

De positie van de theologie als wetenschap wordt in Nederland bedreigd, zegt prof. dr. George Harinck donderdag. Aan sommige Nederlandse universiteiten werd de theologische faculteit zelfs opgedoekt. Nu de Theologische Universiteit Kampen naar de universiteitsstad Utrecht verhuist, is het volgens de rector een uitdaging om aan te tonen dat theologie ertoe doet en een rechtmatige en volwaardige plaats dient in te nemen in het universitair-wetenschappelijk milieu.

In de vorm van een college behandelt prof. Harinck een brief van Abraham Kuyper aan Herman Bavinck waarin Kuyper „met groot theologisch geschut” probeert te bewijzen dat een predikantsopleiding niet op een kerkelijk gebonden seminarie, maar op een zelfstandige universiteit los van kerk en staat moet plaatsvinden. Deze brief, gedateerd op 22 mei 1889, brengt de Kamper hoogleraar Bavinck in een lastige positie, want de synode van de Christelijke Afgescheidenen had in 1854 besloten dat de predikantsopleiding vanuit de kerk moest plaatsvinden.

Knus

In zijn analyse laat prof. Harinck zien hoe Abraham Kuyper op zijn karakteristieke manier de zaak in een groots theologisch verband plaatst, want volgens Kuyper staat de Woordverkondiging in het licht van de herschepping. Als de genade tot doel heeft de hele schepping te vernieuwen, dan past het niet theologiebeoefening en predikantsopleiding in een knus –naar binnen gekeerd– seminarie te laten plaatsvinden. Dat zou, betoogt Kuyper, anabaptistisch zijn, want zo’n van de wereld afgezonderd seminarie staat gelijk aan een verloochening van de vleeswording van Jezus Christus.

Volgens prof. Harinck biedt deze theologische gedachtegang van Kuyper ook argumenten waarom de Theologische Universiteit Kampen, ooit aangeduid als de ”vrijgemaakte domineesfabriek”, naar de universiteitsstad Utrecht moet verhuizen, omdat de theologiebeoefening in een universitair-wetenschappelijk milieu moet plaatsvinden. In dit verband wijst hij erop dat er in Utrecht een ontwikkeling gaande is om steeds meer levensbeschouwelijk onderwijs en onderzoek in een wetenschappelijke setting te laten plaatsvinden. „De Theologische Universiteit Kampen | Utrecht voert besprekingen over samenwerking met andere universitaire instellingen, zoals de Universiteit Utrecht (UU), de Universiteit voor Humanistiek (UVH) en de Tilburg School of Catholic Theology (TST). Daarnaast is er regelmatig bestuurlijk overleg over samenwerking met de Protestantse Theologische Universiteit (PThU), die ook naar Utrecht komt.” Prof. Harinck maakt daarbij bekend bezig te zijn „met een zogenoemde tweede route in de bacheloropleiding, waarin dan meer elementen uit de geesteswetenschappen zijn ingebracht, zoals meer aandacht voor ethiek, samenlevingsvraagstukken, digitalisering, cultuurgeschiedenis, godsdienstwetenschap, recht, economie en filosofie. Bij deze ”bredere bachelor” kan gemakkelijker worden doorgestroomd naar niet-theologische masters aan de Universiteit Utrecht en kan ook een educatieve minor ingesloten worden, waardoor studenten direct in het onderwijs aan de slag kunnen.”

Prof. Harinck benadrukt dat de „eerste route”, dus de voluit theologische bachelor, ongewijzigd blijft. De bachelor als basisopleiding kan dan een smalle of brede invulling krijgen De brede bachelor kan dan dienen als eerste fase van de academische ontwikkeling, waarna de beroepsspecialisatie in de master kan plaatsvinden. De ”brede bachelor” wordt dan door de Theologische Universiteit Utrecht aangeboden vanuit de theologie als levensbeschouwing. „Daarmee hopen we dat deze opleiding aantrekkelijk wordt voor grotere groepen dan alleen de theologische geïnteresseerde studenten.”

Hora!

Hoogleraar kerkgeschiedenis prof. dr. Erik de Boer, die in 1976 student werd aan de toenmalige Theologische Hogeschool Kampen, haalt op humoristische wijze herinneringen op aan zijn tijd aan de Broederweg. „Toen was er nog een eerbiedige afstand tussen docenten en studenten”, zo verhaalt hij. „De studenten hadden hun plaats ingenomen in het collegezaaltje. Eén student stond in de deuropening die –zodra de docent op de gang was– riep: „Hora!” waarop alle studenten met de grootste eerbied gingen staan.”

Rechtstheoloog dr. Leon van den Broeke kondigt als pijnverzachting voor de stad Kampen („ooit een sigarenstad, ooit een garnizoensstad, ooit een theologenstad”) een fotoboek aan dat hij samen met pr-functionaris Eline Akkerman zal maken.

Het gebouw ”Broederweg 15” staat te koop. Slechts enkele ‘memorabilia’, zoals het glas-in-loodraam in de aula en de statige penduleklok (een geschenk van de studenten tussen 1854 en 1926), verhuizen naar Utrecht.