„Er is nog steeds een grote krapte, dus het is nog steeds niet gekanteld naar de kopersmarkt. Ik heb geen glazen bol, maar we zijn erg afhankelijk van het aantal nieuwbouwwoningen dat erbij komt”, zei Lana Gerssen, voorzitter van de NVM-vakgroep Wonen, bij de presentatie van de kwartaalcijfers over de woningmarkt. Daar was voor het eerst na drie kwartalen sprake van een stijging van de woningprijzen en het aantal woningverkopen ten opzichte van het voorgaande kwartaal, wat Gerssen een eerste „kentering” noemde.

Van april tot en met juni steeg ook het aantal verkopen van nieuwbouwwoningen ten opzichte van de eerste drie maanden van het jaar, met name in steden. Maar de hoeveelheid huizen die worden aangeboden en verkocht, is nog wel stukken minder dan een jaar geleden. Vergeleken met de piek in 2021 kochten mensen zelfs de helft minder nieuwbouwwoningen.

Daarbij speelt voor een deel de onzekerheid bij kopers een rol. Ze vinden nieuwbouw te duur, of zijn bang voor de hoge kosten voor de periode tussen de koop en de oplevering van het pand. NVM-makelaars signaleren zelfs dat koopovereenkomsten in het nieuwbouwsegment vaker worden ontbonden. Dit gebeurde bij bijna drie op de tien koopovereenkomsten, doordat kopers afhaakten of projectontwikkelaars niet genoeg gegadigden konden vinden en hun aanbod introkken.

Twee op de drie NVM-makelaars zeggen bovendien dat het aantal vertraagde nieuwbouwprojecten toeneemt. Dat komt door hoge bouwkosten en langslepende vergunningsprocedures. Maar volgens Gerssen zien makelaars ook dat bezwaarprocedures van buurtbewoners vaak een obstakel zijn voor de snelle bouw van nieuwe huizen. Die lijken een groter probleem te zijn dan bijvoorbeeld stikstofprocedures.

„Ik denk dat wij in Nederland een heel mooi systeem hebben van rechtsbescherming, maar dit is wel vaak een doorn in het oog van kopers en projectontwikkelaars die staan te trappelen om te beginnen”, zegt Gerssen, die niet direct suggesties heeft voor een oplossing. „Het is onze rol om aan te geven dat dit een groot probleem is.”