Het dagelijks EU-bestuur stelt de soepelere regels voor nieuwe technieken voor om de innovatie in voedsel en concurrentie op de wereldmarkt te bevorderen. Ook door klimaatverandering, de wens om minder bestrijdingsmiddelen te gebruiken en om gezondheidsredenen is er behoefte aan gewassen die tegen veranderingen bestand zijn, stelt de commissie. Het gaat bijvoorbeeld om maïs die tegen droogte kan, tarwe zonder gluten of aardappels die tegen bepaalde ziektekiemen bestand zijn.

De huidige Europese regels voor genetische modificatie van gewassen stammen uit 2001 en lopen achter op wetgeving in veel andere landen, waaronder de Verenigde Staten. Europese boeren en bedrijven zijn nu nog onderworpen aan allerlei controles en labelvereisten, wat veel geld en tijd kost.

Europarlementariër Jan Huitema (VVD) is blij met het voorstel. „Nederland is historisch gezien groot in plantveredeling. Veel groente en fruit dat over de hele wereld gegeten wordt, komt uit een zaadje dat in Nederland ontwikkeld is.” Door de Europese wetgeving dreigde Nederland zijn positie als plantveredelaar te verliezen, zegt hij.

De commissie stelt ook maatregelen voor om de bodemvervuiling in de EU te bestrijden. Meer dan 60 procent van de grond is volgens haar aangetast. Ze vraagt de lidstaten alle potentieel verontreinigde locaties in kaart te brengen in een openbaar register en ze aan te pakken. De sanering moet worden uitgevoerd volgens het principe ‘de vervuiler betaalt’, zodat de kosten worden gedragen door degenen die verantwoordelijk zijn voor de verontreiniging.

Bas Eickhout (GroenLinks) juicht de eerste concrete stappen naar bodemwetgeving toe. „In het voorstel ontbreekt echter het belangrijkste: een plan om de bodemkwaliteit echt te verbeteren. Zonder bindende afspraken daarover betekent dit vooral dat we heel goed gaan meten hoe de bodem in Europa verslechtert. Dat kan niet de bedoeling zijn.”

De EU-landen en het Europees Parlement moeten instemmen met de voorstellen.