Het grootste deel van de investeringen wordt overigens niet zomaar toegekend. Bijna de helft van het bedrag wordt ‘gereserveerd’, voor projectvoorstellen die nog verder moeten worden uitgewerkt. 1,5 miljard euro wordt voorwaardelijk toegezegd: voorstellen moeten dan nog aan nadere voorwaarden voldoen.

Het gaat om de derde ronde van het groeifonds. Bij de presentatie van de projecten sprak minister van Economische Zaken Micky Adriaansens van een „heel mooi en leuk moment”. Het blijft belangrijk om te investeren in het verdienvermogen van Nederland, zegt de bewindsvrouw. „We creëren hiermee economische activiteit.”

In deze ronde konden projecten zichzelf voor het eerst aanmelden bij de commissie. In het verleden kon dat alleen via ministeries.

De groene projecten combineren hernieuwbare energie en onafhankelijkheid van kritieke grondstoffen uit veelal onvrije landen. Een plan om de maritieme sector te vergroenen kreeg ook meer dan 210 miljoen euro toegezegd, waarvan meer dan de helft voorwaardelijk. Maar een breed scala aan projecten kan rekenen op miljoeneninvesteringen: van innovatieplannen voor het onderwijs en de landbouw tot projecten om ervoor te zorgen dat mensen meer uren gaan werken. Dat moet een antwoord bieden op het tekort aan personeel in veel sectoren.

Het nationale groeifonds is door het vorige kabinet in het leven geroepen, toen het kabinet nog bijna zorgenvrij geld kon lenen doordat de rente historisch laag was. Het idee is om geld te lenen op de kapitaalmarkt en deze bedragen te investeren in projecten die moeten bijdragen aan economische groei voor de lange termijn. In eerdere rondes ging er geld naar projecten als de Einsteintelescoop om zwaartekrachtgolven op te vangen en te bestuderen, en het Nationaal Onderwijslab. In het fonds zit zo’n 20 miljard voor investeringen tussen 2021 en 2025.