NAVO-leiders benadrukken belang lidmaatschap Oekraïne van NAVO
Leiders van zeven NAVO-landen hebben het belang van NAVO-lidmaatschap van Oekraïne benadrukt op een bijeenkomst op het Catshuis in Den Haag. Ze waren daar ter voorbereiding van de komende NAVO-top in Vilnius.
„Alle lidstaten willen dat Oekraïne lid wordt van de NAVO”, zei secretaris-generaal Jens Stoltenberg van de NAVO. „Het wordt een cruciale top”, aldus premier Rutte. „We moeten op de top een duidelijk signaal geven aan Oekraïne dat zijn toekomst beslist binnen de NAVO ligt.”
Op de top volgende maand zal Oekraïne nog geen lid worden omdat het land in oorlog is. Wel zullen er stappen worden gezet zoals de oprichting van een NAVO Oekraïne Raad. Ook zal er worden gesproken over veiligheidsgaranties voor Oekraïne.
Stoltenberg zei op een gezamenlijke persconferentie verder dat het te vroeg is om conclusies te trekken over de aanwezigheid van Wagner-topman Jevgeni Prigozjin en zijn huurlingen in Belarus. Prigozjin begon zaterdag een korte opstand in Rusland.
De NAVO-topman noemt de muiterij een interne zaak van Rusland. „Maar wat het duidelijk heeft gemaakt is dat president Poetins illegale oorlog tegen Oekraïne de verdeeldheid heeft versterkt en nieuwe spanningen in Rusland heeft gecreëerd.”
We willen geen chaos in Rusland, benadrukte Rutte. Dat zorgt volgens hem ook voor meer instabiliteit in Europa. „We zijn bezorgd.” Naar aanleiding van de ontwikkelingen in Rusland zal ook gekeken moeten worden naar het verder versterken van de oostflank van de NAVO, zei hij.
Verder is het volgens Stoltenberg nog mogelijk om in Vilnius een akkoord te bereiken over het Zweedse lidmaatschap. Dat wordt vooral tegengewerkt door Turkije, maar ook door Hongarije. Zweden heeft voldaan aan de eisen van de Turken „en nu is de tijd gekomen om te ratificeren”, zei hij.
Voor de top is een afspiegeling van landen van de NAVO uitgenodigd. Aanwezig waren president Klaus Iohannis (Roemenië), premier Alexander De Croo (België), president Andrzej Duda (Polen), premier Jens Gahr Støre (Noorwegen), premier Edi Rama (Albanië) en president Gitanas Nausėda (Litouwen).
De verschillende leiders maakten ook hun eigen wensen duidelijk. Zo wil Iohannis meer aandacht voor Moldavië, benadrukte de Noorse premier dat buurland Zweden snel lid moet worden en herhaalde de Litouwse president dat meer NAVO-militairen in het oosten moeten worden gestationeerd.