In het plan wordt 96 procent van kosten voor kinderopvang voor werkende ouders vergoed. De organisaties verwachten dat het nieuwe plan, dat in 2027 moet ingaan, leidt tot een groeiende vraag naar opvang. De sector heeft daarom meer personeel en meer ruimte nodig en wil dat hiervoor plannen worden gemaakt voor de lange termijn. De kosten van de organisaties stijgen vanwege de veranderingen. Dat maakt het voor ouders weer duurder om kinderen naar de opvang of naar een gastouder te brengen.

Ouders, kinderopvangorganisaties en gastouderbureaus moeten volgens de adviseurs ook eerder zekerheid hebben over of ze wel een vergoeding kunnen krijgen voor kinderopvang. Organisaties moeten die vergoeding aanvragen voor ouders. Kinderopvangorganisaties en gastouders zouden altijd inzicht moeten hebben in hoe de aanvraag ervoor staat en of het verzoek is goedgekeurd.

Eerder woensdag hebben andere adviseurs ook kritiek geuit op het plan voor bijna gratis kinderopvang. Minister Karien van Gennip van Sociale Zaken heeft daarop laten weten zich in de zomermaanden te buigen over de rapporten. Na de zomer maakt het kabinet bekend hoe het nieuwe stelsel voor kinderopvang wordt ingericht.

Het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) en het Centraal Planbureau (CPB) meldden woensdag dat het plan er nauwelijks voor zorgt dat meer mensen aan het werk gaan. Ook vergroot het de kansenongelijkheid, omdat mensen met lage inkomens de verwachte stijgende kosten niet kunnen betalen. De Brancheorganisatie Kinderopvang zei het met de kritiek eens te zijn. Binnenkort komt de sector met een eigen plan voor het stelsel voor kinderdagverblijven, gastouders en buitenschoolse opvang.

Uitvoeringsorganisaties DUO, Toeslagen, UWV en de Sociale Verzekeringsbank (SVB) noemen het nieuwe kinderopvangstelsel zoals het kabinet dat nu voor ogen heeft „onuitvoerbaar”. Vakbond FNV, Stichting Voor Werkende Ouders, WOMEN Inc. en Branchevereniging Maatschappelijke Kinderopvang willen dat de arbeidseis voor ouders wordt afgeschaft.