Het aantal meldingen over „ongewone voorvallen”, waarmee vooral vervuilende uitstoot naar de lucht wordt bedoeld, is het afgelopen jaar sterk toegenomen. Tussen juni vorig jaar en juni dit jaar kwamen 1236 van zulke meldingen binnen, bijna vijf keer zoveel als een jaar eerder. Tata is zelf verplicht melding te doen van voorvallen die slecht voor het milieu kunnen zijn.

De omgevingsdienst constateert daarnaast dat „steeds vaker handhavend moet worden opgetreden” tegen het staalbedrijf. Tata moet daarom op korte termijn „een gedegen verbeterplan opstellen” en moet elke maand rapporteren over de voortgang. „Bij onvoldoende verbetering zal de OD NZKG extra maatregelen nemen.”

Begin dit jaar deed de omgevingsdienst al aangifte bij het Openbaar Ministerie (OM) omdat de stofmonitoring bij een van de fabrieken niet aan wettelijke normen voldoet. Om Tata onder druk te zetten dit manco te verhelpen, legt de dienst ook nog een dwangsom op van 160.000 euro. Die kan worden geïnd als het bedrijf niet goed aan verbetering werkt.

Tata Steel kreeg ook al drie dwangsommen opgelegd vanwege het ontstaan van ‘rauwe cokes’. In de decennia oude fabrieken worden gassen uit steenkool verwijderd. Wat overblijft, is brandstof voor de hoogovens waar het bedrijf ijzererts in verwerkt. „Als deze steenkool onvoldoende verhit is geweest, komen gassen vrij die voor ongezonde uitstoot en milieuschade zorgen”, legde de omgevingsdienst eerder uit.

De dienst onderzoekt al langere tijd de mogelijkheid om de vergunningen voor de cokesgasfabrieken in te trekken. Dat zou Tata met een groot probleem opzadelen, want de fabrieken vormen een belangrijke schakel in het proces van staalproductie.

Het verscherpte toezicht komt enkele dagen voor een groot gepland protest van omwonenden en milieuorganisaties. Greenpeace bouwt vrijdag een ‘actiekamp’ op bij het complex van Tata en ook zaterdag wordt daar gedemonstreerd. De milieuorganisatie eist dat de overheid „de meest ziekmakende onderdelen van Tata Steel per direct sluit.” Met het verscherpte toezicht is de organisatie „heel blij”, al vindt Greenpeace ook dat wel „duidelijk is dat de cokesfabriek zo lek is als een mandje”.