Hard oordeel over inkoop mondkapjes
De inkoop van mondkapjes tijdens de coronacrisis verliep ondanks de bemoeienis van het Landelijk Consortium Hulpmiddelen (LCH) chaotisch.
Dat blijkt uit een Kamerbrief van minister Conny Helder (Langdurige Zorg) naar aanleiding van de laatste twee onderzoeken naar de inkoop.
Naar de prijs van verschillende leveranciers werd niet gekeken en het mogen maken van winst door leveranciers was als criterium voor het ministerie van VWS en het Landelijk Consortium Hulpmiddelen (LCH) „niet relevant”, aldus de brief.
VWS en LCH kregen circa 23.000 tips voor aanbieders van mondkapjes en andere beschermingsmiddelen. Ook het ministerie van Defensie kwam en onderhandelde met een aanbieder, over onder meer de prijs. Uit onderzoek dat in opdracht van Helder is uitgevoerd, blijkt dat Defensie twee keer 5 procent opslag op de inkoopprijs aan de aanbieder heeft geboden. Defensie heeft dat niet aan het LCH gemeld.
Bij het LCH was bovendien sprake van belangenverstrengeling. Een medewerker van LCH sloot een contract met een leverancier, terwijl de medewerker via zijn eigen bedrijf zaken met die leverancier deed en daarmee persoonlijk belang had bij de inkoop van mondkapjes. „De manier waarop sommige leveranciers en hierbij betrokken personen hebben gehandeld vind ik niet passen bij de omstandigheden van dat moment. Individuele belangen speelden daarbij een rol”, concludeert Helder.
Tussen januari 2020 en juni 2021 is er voor een krappe 1,4 miljard euro aan beschermingsmiddelen ingekocht door VWS en LCH, bij in totaal 106 leveranciers.
Uit het onderzoek blijkt verder dat de vereiste controles op kwaliteit van het product en de kredietwaardigheid van de aanbieder vaak niet werden uitgevoerd.
Alle aangekondigde onafhankelijke feitenonderzoeken naar de inkoop van beschermingsmiddelen zijn nu afgerond. Eerder waren de onderzoeken naar de omstreden mondkapjesdeal met Relief Goods Alliance (RGA) van Sywert van Lienden al naar de Kamer gestuurd. Hij maakte met zijn partners daarop zo’n 30 miljoen euro winst.
Alles bij elkaar opgeteld kostten de onderzoeken ruim 10 miljoen euro.