Val kabinet biedt opening naar uitstel JSF-besluit
De val van het kabinet komt voor PvdA-fractievoorzitter Melkert op een gunstig moment. De hete aardappel van de Joint Strike Fighter (JSF) kan hij zo zonder noemenswaardig gezichtsverlies proberen door te schuiven naar een nieuw gekozen parlement.
Dinsdagmiddag had de Tweede Kamer zich moeten uitspreken over twee moties die de regering opriepen af te zien van deelname aan de ontwikkeling van het Amerikaanse gevechtsvliegtuig JSF. De moties van D66 en van GroenLinks en SP waren erop gericht de PvdA over te halen tegen het 850 miljoen euro kostende kabinetsbesluit te stemmen.
De fractie van de PvdA worstelt al weken met het kabinetsvoornemen. Deelname betekent dat Nederland ook kiest voor de aankoop van de JSF, een order waarmee vanaf 2012 in totaal circa zes miljard euro is gemoeid. Melkert heeft zich meer dan zijn fractie gebonden aan het regeringsbesluit.
Woordvoerder Timmermans kwam maandag echter met een notitie waarin hij stelt dat het kabinet niet hard heeft kunnen maken dat het besluit niet ten koste gaat van de belastingbetaler. Verder is duidelijk dat het kabinet niet met goed fatsoen tussentijds uit het project kan stappen. Dat kost veel geld, waarvan Nederland niets terugziet.
De toch al kritische fractie neigde vervolgens nog meer naar de kant van Timmermans, waardoor Melkert steeds geïsoleerder kwam te staan met zijn steun aan het kabinet.
Met de aankondiging van de Kamervoorzitter dat door de val van het kabinet alle stemmingen werden opgeschort, krijgt Melkert enige ruimte om onder een voor hem pijnlijke stemmingsronde uit te komen. De kans was immers groot geweest dat het merendeel van de fractie de conclusie van Timmermans had overgenomen en tegen het kabinetsbesluit had gestemd.
De PvdA kan nu met steun van D66, GroenLinks en SP proberen de afronding van het parlementaire debat over de JSF uit te stellen tot na de verkiezingen. VVD, CDA, de ChristenUnie en de SGP voelen niets voor uitstel. Dat zou het besluit in de praktijk volstrekt uithollen, menen zij. Het Nederlandse bedrijfsleven zou dan niet meer kunnen meedingen naar de krenten in de pap van de ontwikkeling van de nieuwe Amerikaanse jager, omdat fabrikant Lockheed eind april het ontwikkelingsteam wil vaststellen. Volgens CDA-woordvoerder Verhagen zal de PvdA dan toch met een motie moeten komen waarin de Kamer wordt opgeroepen zijn instemming aan het besluit te onthouden.