Lange ministerraden blijven uit: beraad duurt gemiddeld 3 uur
De voorspelling die premier Mark Rutte voor het aantreden van zijn vierde kabinet deed dat de ministerraden „heel lang” zullen gaan duren, is bepaald niet uitgekomen. De wekelijkse vergaderingen die zijn kabinet het afgelopen anderhalf jaar hield, duurden gemiddeld nog geen drie uur, blijkt uit een analyse van het ANP.
Dit terwijl het vooruitzicht dat in de ministerraden „de grote maatschappelijke debatten heftig worden uitgevochten” volgens Rutte nog deel uitmaakte van de nieuwe bestuurscultuur die gewenst was naar aanleiding van het toeslagenschandaal. Op dat dossier viel zijn vorige kabinet, waarna „een fundamentele heroriëntatie op de verhouding tussen kabinet en Kamer nodig was”, in Ruttes eigen woorden.
Daarom schrapte hij ook het coalitieoverleg tussen vicepremiers en fractievoorzitters van de coalitiepartijen. Dat overleg werd als belangrijker gezien voor de koers van zijn tweede en derde kabinet dan de ministerraad.
Het ministersoverleg op vrijdag moest in het nieuwe kabinet weer het primaat krijgen. „Dus, NOS, schrapt u maar het opnemen van het gesprek met de minister-president om 17.00 uur, om dat vervolgens uit te zenden in EenVandaag om 18.30 uur. Je mag blij zijn als je Nieuwsuur haalt om 22.00 uur”, zei Rutte enigszins grappend in een debat in 2021 over het interview dat wekelijks na het kabinetsoverleg wordt gehouden.
Geen enkele ministerraad van Rutte-IV duurde tot nu toe tot 17.00 uur. In enkele gevallen duurde de ministerraad slechts anderhalf uur. Alleen een beraad in augustus vorig jaar, waarna het kabinet een persconferentie over de asielcrisis gaf, kwam in de buurt. Dat overleg duurde ruim zes uur, tot ongeveer 16.40 uur. Ook overlegden de vicepremiers en hun secondanten urenlang na de ministerraad eind maart dit jaar over de stikstofimpasse in de coalitie.
De ministerraad begint volgens informatie van de Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) op vrijdag meestal tussen 10.00 uur en 11.00 uur. Op basis van het bericht dat de RVD op vrijdagmiddag uitstuurt naar journalisten die na afloop van het overleg bewindslieden willen interviewen, blijkt dat de vergaderingen meestal tussen 13.00 uur en 15.00 uur afliepen. Overigens spreken bewindspersonen elkaar na afloop nog kort informeel.
Ook worden er geregeld korte overleggen gepland voorafgaand aan de ministerraad, waarin bewindslieden in kleinere groepen over specifieke onderwerpen praten.