De top van Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika moet eind augustus plaatsvinden in Johannesburg. Rusland heeft nog niet bevestigd dat Poetin zelf aanwezig zal zijn. Zuid-Afrika ziet de mogelijke komst van de Russische leider als een hoofdpijndossier. Als Poetin komt, zou hij gearresteerd moeten worden omdat het land lid is van het ICC.

Minister van Buitenlandse Zaken Naledi Pandor zei donderdag dat haar regering zich nog aan het beraden is op opties. Uiteindelijk zal president Cyril Ramaphosa zich uitspreken over het Zuid-Afrikaanse standpunt, aldus Pandor. Die werd door journalisten bestookt met vragen over de kwestie toen ze arriveerde voor overleg met collega’s uit andere BRICS-landen.

Een van de scenario’s die wordt besproken, is China vragen de organisatie van de top over te nemen, zeggen ingewijden. Ook uitwijken naar buurland Mozambique zou worden gezien als optie. Die twee landen hebben zich niet aangesloten bij het ICC in Den Haag.

Alle buitenlandse leiders genieten op de top diplomatieke onschendbaarheid, maar dat zou de arrestatie van Poetin niet in de weg hoeven te staan. Onderminister Obed Bapela zei tegen de BBC dat naar nieuwe wetgeving wordt gekeken om de autoriteiten de optie te geven ICC-verdachten niet aan te houden. Het is alleen zeer de vraag of zo’n wet tijdig door het parlement kan worden geloodst.

De invloedrijke oud-president Thabo Mbeki voorspelde eind mei dat de top van grote opkomende economieën waarschijnlijk niet meer in Zuid-Afrika zal worden gehouden. „We hebben de juridische plicht om president Poetin aan te houden”, zei het voormalige staatshoofd op de radio. „En dat is voor ons geen optie.”

Ministers uit de BRICS-landen komen deze week alvast bijeen in Zuid-Afrika. Rusland is niet te spreken over berichten dat de top in augustus mogelijk niet meer in dat land wordt gehouden. Die kunnen volgens de Russische onderminister van Buitenlandse Zaken Sergej Rjabkov naar de prullenbak worden verwezen.