De beslissing om het bedrijf uit Veldhoven beperkingen op te leggen kwam tot stand onder Amerikaanse druk. Het kabinet verwees naar de nationale veiligheid bij het besluit en dat weegt voor Nederland zwaarder dan een paar jaar geleden, zei Hoekstra tijdens zijn bezoek.

Hij sprak met minister Qin Qang van Buitenlandse Zaken over de chipmachinemaker. Over mogelijke Chinese tegenmaatregelen wil Hoekstra niks zeggen. „Mijn doel is om de Nederlandse positie toe te lichten en verdere schade aan de relatie te voorkomen.”

„Mijn waarneming is dat men het niet toejuicht, niet leuk vindt, maar ook wel begrijpt waarom Nederland het doet. En daarnaast wil men ook graag de technische dialoog voortzetten en dat vind ik een reële vraag van Chinese zijde”, vertelt de bewindsman.

Het gesprek van Hoekstra met Qin duurde twee uur langer dan gepland. Dat er zeer ruim de tijd werd genomen en dat in een goede sfeer moeilijke onderwerpen konden worden besproken, is „wat mij betreft de winst van het bezoek”, zegt hij terugkijkend.

Naast ASML werden zaken aangesneden zoals mensenrechten, binnenlandse inmenging (er bleken illegale Chinese politiebureaus in Nederland te zijn en een journaliste van de Volkskrant werd geïntimideerd), cyberspionage door China, Oekraïne en Taiwan.

De binnenlandse inmenging en economische spionage is „niet eerder met deze diepte en onderstreping op politiek niveau onder aandacht gebracht”. Dat is volgens Hoekstra ook nodig omdat het anders een hypotheek over de bredere relatie gaat leggen.

Hoekstra sprak ook nog met Nederlandse ondernemers. Zij zien nog steeds de potentie van de enorme Chinese markt, zegt hij. Maar ze hebben ook zorgen over de spelregels en de voorwaarden waaronder zij in China effectief zaken kunnen blijven doen. Maar dat geldt volgens hem breder voor de internationale zakengemeenschap.