In Soedan wordt al weken gevochten door het leger en de paramilitaire Rapid Support Forces (RSF). Tijdens eerdere wapenstilstanden ging de strijd gewoon door. Deze keer moet voor het eerst toezicht worden gehouden op naleving van afspraken door vertegenwoordigers van de strijdende partijen en landen als de Verenigde Staten en Saudi-Arabië.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken waarschuwde de rivaliserende Soedanese leiders in een videoboodschap. „Als het bestand wordt geschonden, zullen we dat weten”, beklemtoonde hij. De minister zei dat overtreders worden aangepakt met „sancties en andere middelen die we tot onze beschikking hebben”.

Het bestand begon om 21.45 uur op maandagavond en moet zeven dagen duren. RSF-leider Mohamed Hamdan Dagalo, alias Hemedti, liet een audioboodschap verspreiden waarin hij zijn manschappen aanmoedigde. „We zullen ons niet terugtrekken tot we een einde maken aan deze coup”, zwoer hij. De strijdende partijen beschuldigen elkaar van een poging de macht over te nemen.

Soedan verkeert al jaren in politieke chaos. De instabiliteit nam toe na de val van het regime van Omar Hassan al-Bashir in 2019. Hij heerste drie decennia over het derde land van Afrika tot een volksopstand een einde maakte aan zijn regime. Militairen en burgers gingen vervolgens onderhandelen over een overgang naar een volwaardige democratie, maar dat proces is nu vastgelopen.

De spanning tussen legerleider Abdel Fattah al-Burhan en RSF-baas Dagalo was in aanloop naar de uitbraak van de vijandigheden flink toegenomen. Dat had volgens ingewijden onder meer te maken met plannen om de RSF te laten opnemen in het reguliere leger. De strijdkrachten wilden daar naar verluidt haast mee maken, terwijl Dagalo een veel trager tempo voor ogen had.

De strijd heeft geleid tot een humanitaire crisis. Meer dan een miljoen Soedanezen sloegen op de vlucht voor het geweld, vooral binnen hun eigen landsgrenzen. Hoofdstad Khartoem bleef bij eerdere conflicten nog gespaard, maar is nu veranderd in een oorlogsgebied. Waarnemers vrezen voor een slepend conflict in het 46 miljoen inwoners tellende land.