De tentoonstelling, die grofweg de periode 1840 tot 1940 beslaat, bevat onder meer werk van bekende namen, zoals Van Gogh, Rietveld, Monet en Mondriaan. De kunstwerken kunnen onder ruim twintig stromingen geschaard worden, zoals realisme en impressionisme maar ook Dada, Art Nouveau, Bauhaus en De Stijl.

„MODERN laat zien dat het twintigste-eeuwse modernisme, met zijn geometrische en abstracte vormen, niet uit het niets kwam maar de uitkomst is van ontwikkelingen die al in de negentiende eeuw zijn ingezet”, zegt museumdirecteur Rein Wolfs. Zo wordt in de expositie onder meer uitgelegd hoe kunst en design in de tijd van de industrialisatie en verstedelijking veranderden. Makers wilden zich meer richten op het ‘normale leven’, het volk en de gemeenschap, in plaats van de elite, legt conservator Ingeborg de Roode uit.

De tentoonstelling bestaat vooral uit objecten uit de eigen collectie van het museum, aangevuld met een aantal bruiklenen. Bijvoorbeeld een schommelstoel gemaakt van buismetaal uit 1839 van R.W. Winfield, geleend van het Victoria and Albert Museum in Londen. Een ander opvallend werk is een enorm drieluik dat Jan Toorop maakte voor de Beurs van Berlage over de geschiedenis van de Nederlandse handel. Ook staat het museum stil bij de negatieve kanten van de moderniteit, zoals het kolonialisme en de Eerste Wereldoorlog.

Verder is er aandacht voor de overstap naar het moderne door het Stedelijk Museum zelf, dat na de Tweede Wereldoorlog alle museummuren wit liet schilderen. Een trend die in de museumwereld bekend is als de ‘white cube’: witte zalen waarbij niks afleidt van de kunst. Tijdens de expositie zijn in een aantal zalen de oorspronkelijke kleuren teruggebracht, zoals Pompejaans rood, olijfgroen en mauve, waarmee wordt verwezen naar de veranderende opvattingen over wat modern is. Zo wordt er nu in musea juist weer graag met kleur gewerkt, aldus conservator De Roode.

MODERN is tot en met 24 september te zien.