„Verdonk is niet buiten haar boekje gegaan. Haar bedoeling was om de ontstane maatschappelijke onrust te temperen”, zo zei de minister-president vrijdag tijdens zijn wekelijkse persconferentie. Een aantal Marokkanen is boos op de bewindsvrouw. Zij zien de vrouw die de tasjesrover doodreed wel als iemand die een moord heeft begaan. Op de plaats waar de tasjesrover om het leven kwam, lag vrijdagmiddag een papier met daarop de tekst: „Verdonk moordenares.”

Volgens de premier heeft de minister voor Integratie na het voorval drie dingen gezegd. Allereerst zei ze dat als de jongeman de tas niet had gestolen, dit incident niet was gebeurd. „Dat is een feitelijke en juiste constatering”, aldus Balkenende. Vervolgens heeft ze gezegd dat een minister zich niet moet mengen in zaken die onder de rechter zijn. „Dat uitgangspunt heeft het kabinet vrijdag ook nog eens bevestigd”, zo zei de premier.

Tot slot zei Verdonk dat de dood niet het gevolg was van moord. „Ook dat is juist. Het gaat hier om doodslag of om dood door schuld”, zo zei Balkenende. Dat heeft het openbaar ministerie volgens hem ook gezegd. Omdat het dus niet gaat om moord, „liep de minister met haar opmerkingen de rechterlijke macht ook niet voor de voeten.”

De bedoeling van Verdonk was volgens Balkenende de gemoederen tot bedaren te brengen en de gebeurtenissen in het juiste perspectief te plaatsen: „Ik heb dan ook geen enkele moeite wat ze heeft gezegd.”

Balkenende hekelde de vergoelijkende opmerkingen over het criminele verleden van de tasjesrover: „Wat fout is, moet je niet relativeren met de opmerking: „Ach, iedereen steelt wel eens.” Dat draagt niet bij aan een veilig klimaat.”

Het dodelijke incident noemde de premier vrijdag „betreurenswaardig.” Over de daad van de vrouw wilde hij niet veel kwijt: „De zaak is onder de rechter. Als iemand steelt, is dat geen rechtvaardiging voor ontoelaatbare daden van de benadeelde partij.”

Balkenende plaatste verder enkele kanttekeningen bij opmerkingen van de Nijmeegse strafrechtgeleerde P. Tak. Die zei in reactie op de uitlatingen van Verdonk dat „politici hun waffel moeten houden en de zaak aan de rechter moeten overlaten.” Balkenende: „Afgezien van de gekozen bewoordingen, heeft Tak gelijk. Verdonk heeft het de rechterlijke macht echter niet voor de voeten gelopen.”

De minister-president veroordeelde tijdens zijn persconferentie wel de opmerkingen van oud-VVD-kamerlid Wilders. Die zei dat de daders van strafbare feiten teruggestuurd moeten worden naar het land van herkomst. „Met dat soort opmerkingen moet je erg oppassen. Die dienen niet het noodzakelijke klimaat van zorgvuldigheid”, aldus Balkenende.

De 19-jarige El B. roofde afgelopen maandagavond, samen met een 18-jarige maat een tasje uit de auto van een 43-jarige automobiliste die stilstond voor het stoplicht. De vrouw reageerde door achteruitrijdend het op een scooter vluchtende tweetal te achterhalen en ramde de scooter. El B. raakte klem tussen de bumper en een boom en overleed ter plekke.

Enkele honderden, onder wie veel Marokkaanse jongeren, herdachten hem vrijdag voor de derde maal deze week in Amsterdam-Oost. Ze liepen van de met bloemen gemarkeerde boom naar een moskee en hielden daar een besloten herdenkingsdienst. Soms raakten de emoties verhit, maar de zus van El B. suste de gemoederen en vroeg om er een waardige bijeenkomst van te maken.

De rechtbank heeft vrijdag de vervolging tegen El B. op verdenking van een eerdere roofoverval gestaakt. Tegen hem had het OM vier dagen voor zijn dood twee jaar gevangenisstraf geëist. De rechtbank vindt echter dat die zaak is afgedaan, omdat de verdachte is overleden.

Zijn 18-jarige metgezel is vrijdagmiddag vrijgelaten. Hij blijft wel verdacht en heeft de tasjesroof op maandagavond ook bekend. Hij moet op een later tijdstip voor de rechter verschijnen.

Donderdagavond werd de 43-jarige vrouw die de rover doodreed, al vrijgelaten. Dat was tegen de zin van het OM, dat haar van doodslag verdacht. De rechter-commissaris zag evenwel niet genoeg aanwijzingen dat ze de bedoeling had de jongens dodelijk te raken.

Het OM gaat nog wel door met onderzoek naar haar daad en ze blijft ook verdachte. Het gaat echter niet in beroep tegen haar vrijlating. De verwachting is dat de beschuldiging van doodslag zal vervallen en dat de aanklacht zal neerkomen op dood door schuld. Daar staat een aanzienlijk lagere straf op.