Scholz: EU moet geen derde wereldmacht willen worden
China wedijvert onmiskenbaar steeds meer met de Europese Unie, zegt de Duitse bondskanselier Olaf Scholz. Maar de EU moet zich niet van de weeromstuit willen opwerpen als een derde wereldmacht naast China en de Verenigde Staten, stelt hij in een Europa-toespraak in Straatsburg waarnaar werd uitgekeken.
De EU stelt zich de laatste jaren kritischer op jegens het steeds assertievere China. Maar Duitsland, dat economisch nauw is verstrengeld met de opkomende wereldmacht, aarzelt.
De EU doet er goed aan zich minder kwetsbaar en afhankelijk te maken van China maar zich niet van het land los te maken, stelt Scholz in navolging van onder anderen voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie. Hij neemt afstand van pleidooien van bijvoorbeeld de Franse president Emmanuel Macron om van Europa een derde machtscentrum van de wereldpolitiek te maken, onafhankelijk van Beijing en Washington.
„Wie nostalgie koestert naar de droom van een Europese wereldmacht, wie fantaseert over nationale supermacht, zit vast in het verleden”, zei Scholz in het Europees Parlement. Europa moet met andere landen omgaan als met gelijken, vindt hij. En China blijft concurrent en systeemrivaal, maar ook partner.
De unie moet handelsakkoorden met bijvoorbeeld Zuid-Amerika die in de maak zijn nu eindelijk doorzetten, bepleit Scholz. Het enthousiasme voor de vrijhandel is de afgelopen jaren ook in Europa bekoeld, onder meer omdat die banen zou kosten en klimaat, milieu en mensenrechten zou kunnen schaden. Maar als de EU haar economische en politieke invloed in de wereld niet wil verliezen zijn zulke verdragen cruciaal, onderstreept de sociaaldemocratische kanselier.
Bovendien moet de EU eindelijk een eind maken aan de voortdurende patstelling over de opvang van migranten. Anders blijft het een koud kunstje voor tegenstanders om de 27 lidstaten uit elkaar te spelen, waarschuwt Scholz. EU-landen moeten niet blijven afwachten tot de ander over de brug komt, want dan komt er nooit iets van.
Ook de EU zelf moet volgens Scholz onherroepelijk op de schop. De unie kan alleen uitbreiden met bijvoorbeeld Oekraïne en resterende Balkanlanden als Albanië als de EU-landen afzien van hun veto over bijvoorbeeld buitenlandbeleid, herhaalde hij. „Ik blijf me inspannen om overtuigingskracht te leveren” en over te halen wie daar nog niet aan wil, zoals met name een aantal kleinere EU-lidstaten.