„We stevenen af op een grote ramp. Het is echt zaak dat we proberen om die grote prijsstijgingen in de winkels te voorkomen. Daarom doe ik een dringend beroep op bedrijven om lonen te verhogen en prijzen te verlagen”, aldus de vakbondsvoorzitter.

De FNV zet in de cao-onderhandelingen met bedrijven nu al in op compensatie van de hoge inflatie. Dat betekent ook dat de looneisen omhoog gaan als de prijzen blijven stijgen, legt een woordvoerder van de FNV uit. Hij bevestigt de uitspraken van Elzinga in de krant.

De FNV-voorzitter spreekt daarbij ook van „een stelletje zakkenvullers”. Daarmee doelt hij op bedrijven die de hoge inflatie aangrepen om hun prijzen meer dan nodig te verhogen en zo hun winsten zien toenemen. Dit fenomeen wordt ook wel graaiflatie genoemd.

Economen van Rabobank becijferden deze week dat de prijsstijgingen in Nederland vorig jaar meer dan 2 procentpunt lager hadden kunnen zijn als bedrijven de stijging van hun verkoopprijzen hadden beperkt tot wat minimaal noodzakelijk was om hun winstmarge op peil te houden. Maar of er daarmee ook echt sprake is geweest van bewuste graaiflatie, durfden de deskundigen niet te zeggen.

„Het feit dat bedrijven hun marges hebben vergroot in tijden van hoge inflatie kan wijzen op een gebrek aan concurrentie en het uitbuiten van marktmacht, maar ook andere motieven kunnen een rol spelen in de relatief sterke prijsverhogingen”, schreven de Rabo-economen. „Het duurt namelijk enige tijd voordat prijsverhogingen in de gehele productieketen zijn doorgerekend. Daarnaast is het mogelijk dat ondernemers door het versterken van hun winsten alvast voorsorteren op afgesproken - of voorziene - loonkostenstijgingen.”