EU bereikt akkoord over import Oekraïense landbouwproducten
De Europese Commissie en een vijftal oostelijke lidstaten hebben een akkoord bereikt over de import van Oekraïens graan naar de Europese Unie. Er ligt „een oplossing die tegemoetkomt aan de zorgen van boeren in de buurlidstaten en aan die van Oekraïne”, zegt verantwoordelijk Eurocommissaris Valdis Dombrovskis.
Volgens Dombrovskis zal de commissie noodmaatregelen uitvaardigen voor de invoer van Oekraïens tarwe, maïs, koolzaad en zonnebloemzaad. Dat zijn „de vier gevoeligste producten”, aldus de vicevoorzitter van de commissie. Het komt er volgens EU-bronnen op neer dat die producten niet in Oost-Europa mogen blijven, maar moeten worden doorgevoerd.
In ruil zeggen Polen, Hongarije, Slowakije en Bulgarije toe de maatregelen die ze op eigen houtje hadden genomen te schrappen. De vier lidstaten hadden de voorbije weken de import van graan en andere landbouwproducten uit Oekraïne verboden omdat de prijzen op hun lokale markten fors waren gezakt. Die prijsdaling kwam doordat veel Oekraïens graan dat normaliter naar bijvoorbeeld Afrika en de Arabische wereld ging als gevolg van logistieke problemen in Oost-Europa bleef. De Oekraïense landbouwproducten moeten sinds de Russische invasie plotseling via Europa hun weg naar klanten vinden omdat de door Rusland beheerste Zwarte Zee maar moeilijk toegankelijk is.
De maatregelen van Polen, Hongarije, Slowakije en Bulgarije, gesteund door geestverwant Roemenië, botsten op verzet van de commissie. Die heeft de exclusieve bevoegdheid over het Europese handelsbeleid. Ook andere lidstaten reageerden ontzet, omdat de solidariteit met Oekraïne zo op de helling zou gaan.
De commissie onderzoekt of ook voor andere Oekraïense importen noodmaatregelen nodig zijn, zegt Dombrovskis. Gedupeerde boeren in de vijf oostelijke EU-landen kunnen 100 miljoen euro tegemoet zien als schadeloosstelling, bovenop de ruim 56 miljoen die al eerder voor hen was uitgetrokken.
Eerder vrijdag werd bekend dat de EU van plan is Oekraïne nog een jaar langer vrij te stellen van importheffingen en quota, ondanks onvrede in vooral Oost-Europa over de gevolgen van die maatregel voor de eigen boeren. Oekraïne kreeg de algehele vrijstelling in juni vorig jaar om het land aan inkomsten te helpen na de Russische invasie. Voor die tijd konden sommige producten ook al zonder heffingen worden ingevoerd, maar daar kwamen toen bijvoorbeeld ook granen, zuivel en vlees bij.
