Minuscule letterzetter veroorzaakt metamorfose in Harzgebergte
Het moest een idyllisch ritje met de stoomtrein worden door de natuur van het Harzgebergte. Maar toeristen die tegenwoordig met het smalspoortreintje naar de Brocken –de hoogste bergtop van Noord-Duitsland– reizen, zien een spooklandschap aan zich voorbijtrekken. Niet echt iets waar je vrolijk van wordt.
De veroorzaker van deze troosteloze aanblik is een kevertje van hooguit 5 millimeter lang: de letterzetter. De officiële naam is typografische schorskever (Ips typographus).
Dit beestje boort een gang onder de bast van fijnsparren en legt daar eitjes. De larven die daaruit komen, vreten hun gangen loodrecht op de moedergang. Daardoor ontstaat een symmetrisch patroon als van een letterzetter. Het gevolg is dat de spar doodgaat. Twee derde van de sparrenbomen in de Harz is hierdoor gesneuveld.
Het meest gevoelig voor de letterzetter zijn fijnsparren aan de rand van een bos of bomen die verzwakt zijn. Door de klimaatverandering hebben veel sparren last van verdroging waardoor ze verzwakt raken. Nieuwe bosranden ontstaan als er door stormen bomen omwaaien. De combinatie van klimaatverandering, stormen en de zich snel voortplantende letterzetter zorgt voor een ware metamorfose van het Harzgebergte. De regionale bosbouwers planten jonge boompjes, maar herbebossing zal jaren duren.