„Wereldwijd stoten Nederlanders per persoon relatief veel uit”, vervolgt Van de Pas. „Onze voetafdruk staat bijna 30 procent boven het Europees gemiddelde en nog veel meer boven het wereldwijde gemiddelde.” Dat moet echt minder, vindt Milieu Centraal. Nederland heeft sowieso als doel gesteld om de uitstoot van broeikasgassen met 60 procent te reduceren in 2030. „Daarom willen we de bevolking nu wijzen op alles wat al mogelijk is”, zegt Van de Pas. „Hiermee zeggen we Nederlanders waar het op staat.”

Het hoeft niet duur te zijn, benadrukt de directeur. Voor een groot deel gaat het om ‘consuminderen’. Oftewel: minder vliegen, minder kleding kopen en minder vlees eten. Ook kunnen mensen vaker de fiets pakken en de auto laten staan. Maar voor echt 60 procent minder uitstoot per huishouden is „donkergroen gedrag” vereist. Dan is bijvoorbeeld een elektrische warmtepomp nodig in huis, die op energie van zonnepanelen draait. En ook een elektrische auto en geen enkele trip meer met het vliegtuig.

„We lieten eerst veel ruimte over om ook níet duurzaam te zijn”, zegt Van de Pas. „Zo zeiden we eerst: eet eens één dag per week geen vlees. Nu willen we het liever omdraaien en zeggen: eet maar één dag per week wel vlees.” En als je dan gaat vliegen, doe dat dan maar eens in de vijf jaar en ga wat langer weg, stelt ze voor. Deze richtlijnen kunnen volgens haar een soort baken zijn, om te navigeren in de klimaatcrisis.

Milieu Centraal bestaat dinsdag 25 jaar. Ter ere van dit lustrum heeft het kenniscentrum een consumentenonderzoek laten uitvoeren door onderzoeksbureau Norstat. Hieruit kwam naar voren dat driekwart van de Nederlanders ook wil dat het kabinet en bedrijven zich uitspreken over klimaatverandering. Het is goed om mensen aan te sporen om minder te vliegen en hun huizen te isoleren, vindt meer dan de helft van de ruim duizend respondenten. Wel roepen dit soort maatregelen soms ook weerstand op.

Ook het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) concludeerde vorige week nog dat de meeste consumenten bereid zijn om duurzamere keuzes te maken. Dan moet het alleen niet te duur zijn of te veel moeite kosten. De meerderheid zei ook open te staan voor vakanties dichter bij huis of voor het kopen van minder nieuwe kleding.