Sinds de moord op cineast Theo van Gogh op 2 november vorig jaar was Hirsi Ali op een geheime plaats ondergebracht, omdat ze met de dood werd bedreigd. Tot grote vreugde van premier Balkenende, Kamervoorzitter Weisglas en Kamerleden keerde ze dinsdag in de Tweede Kamer terug. Om veiligheidsredenen heeft ze een andere plaats gekregen in de plenaire vergaderzaal.

Hirsi Ali zei tijdens een persconferentie dat ze langdurig met Van Gogh had gesproken over de mogelijke gevaren van de film Submission, die over de mishandeling van moslimvrouwen gaat. Ze noemde het verschrikkelijk dat anderen naar geweld hebben gegrepen en Van Gogh hebben vermoord. De regisseur van het tweede deel van de filmserie komt volgens de politica niet op de aftiteling en blijft anoniem.

Hirsi Ali noemde het „vanzelfsprekend" dat er in een land plaats moet zijn voor religie, maar die moet volgens haar dan wel in vrijheid kunnen plaatsvinden. Een kleine minderheid van de moslims kiest volgens haar voor geweld. De stem van de grote zwijgende meerderheid moet juist nu gehoord worden, aldus Hirsi Ali.

Ze noemde het „een teken van beschaving" dat types zoals Van Gogh in een samenleving kunnen leven. „Waar anderen bewust zwegen, liet Theo luid en duidelijk van zich horen. Een land zonder Theo’s zou wel eens een saai en grijs land kunnen zijn."

Hirsi Ali zei te beseffen dat ze met haar strijd weerstand zal blijven oproepen, maar dat is volgens haar altijd het geval met hervormingen. Haar doel is een beperkt aantal beginselen van de islam en de hadith (overleveringen van de profeet Mohammed) aan de kaak te stellen. Volgens haar gaat het vooral om de onderdrukking van vrouwen, het ontbreken van de scheiding tussen kerk en staat en de gewetensvrijheid.

„Die beginselen zijn in strijd met de liberale democratie. Je mag het denken en vinden, maar er naar handelen is ontoelaatbaar. Vrouwen mogen niet het slachtoffer worden van eerwraak en mogen niet geslagen worden omdat God dat zo zegt", zei Hirsi Ali. Ze verwees naar islamitische teksten die stellen dat ongelovigen mogen worden gedood en dat afvalligen van de islam onmiddellijk mogen worden gedood.

Hirsi Ali wilde helemaal niets zeggen over de afgelopen 75 dagen, omdat ze „belanghebbende" is in het onderzoek naar Mohammed B. De verdachte van de moord op Theo van Gogh wordt er sinds vorige week ook van verdacht dat hij het werk van Hirsi Ali als Kamerlid heeft belemmerd.

Het teruggekeerde Kamerlid is niet van plan haar toon in het debat te wijzigen. Volgens haar heeft dat er niets mee te maken. Ook politici die zich veel gematigder hebben geuit of helemaal geen kritiek hebben geuit op de islam staan volgens haar op de „dodenlijst" van moslimterroristen in Nederland. Als voorbeeld noemde ze de Amsterdamse bestuurders Cohen en Aboutaleb.

Kamervoorzitter Weisglas noemde de terugkeer van Hirsi Ali een hoogtepunt voor de democratie. „Elke dag dat een Kamerlid er niet kan zijn vanwege bedreigingen is ernstig. Dat parlementariërs beveiliging nodig hebben, is al mis." De Kamervoorzitter is ervan overtuigd dat Hirsi Ali en ook het bedreigde onafhankelijke Kamerlid Wilders normaal kunnen functioneren, althans in het Kamergebouw zelf.

Hirsi Ali, die aangaf af en toe bang te zijn, zei dat ze alle vergaderingen wil bijwonen, dat ze blijft schrijven en ook weer in het openbaar toespraken wil houden. „Mijn werk wordt iets beperkt, maar ik ga door", zei ze.