Vanaf zaterdag kunnen mensen 15 cent statiegeld terugkrijgen als ze een leeg blikje inleveren. Dit moet voorkomen dat mensen afval op straat gooien. Het gaat om onbeschadigde blikjes waar geen deuken in zitten. Zwerfafvalonderzoeker Groot van Zwerfinator en RNB willen dat er ook statiegeld komt op andere soorten verpakkingen, zoals kartonnen drinkpakken, koffiebekers en knijpverpakkingen van bijvoorbeeld Capri-Sun. „Alles waar een dop of deksel op zit”, zegt Groot.

Een woordvoerder van RNB laat weten blij te zijn met statiegeld op blikjes, maar dat er geen uitzonderingen zouden moeten zijn. „Dan is het duidelijk voor de consument en kunnen producenten er niet omheen”, zegt hij.

Sommige producenten zijn na de invoering van statiegeld op kleine plastic flesjes overgestapt naar kartonnen drinkpakken, stelt Groot. Hij ruimt dagelijks zwerfafval op en doet onderzoek naar drankverpakkingen door het hele land. Ook de afvalexpert kijkt uit naar de invoering van statiegeld op blikjes en verwacht dat het gaat werken tegen afval op straat, maar plaatst wel een kanttekening. „De helft van de blikjes die ik afgelopen jaar heb gevonden zijn zwaar beschadigd. Die worden niet geaccepteerd door de machine. Mensen die flesjes en blikjes op straat zoeken voor statiegeld zullen beschadigde verpakkingen laten liggen.”

Milieuorganisatie RNB vindt 15 cent te weinig en vreest dat het niet genoeg is om mensen blikjes te laten inleveren. Volgens de woordvoerder zullen mensen dit vaker doen als ze 20 of 25 cent statiegeld krijgen per verpakking. Ook Groot ziet het liefst dat het bedrag wordt verhoogd naar 25 cent per flesje of blikje.

Het statiegeldsysteem voor blikjes had in moeten gaan op 1 januari, maar de Raad van State besloot afgelopen december de invoering uit te stellen naar 1 april. Milieuclubs zoals RNB verweten onder meer producenten de invoering te hebben gesaboteerd. „Het bedrijfsleven heeft ruim een jaar verspeeld door eerst in te zetten op inzameling buiten de supermarkt”, stelt RNB.

Op kleine plastic flesjes zit 15 cent statiegeld sinds 1 juli 2021. Sindsdien ziet Groot dat het aantal kleine flesjes meer dan 80 procent minder is geworden.