De spreidingswet regelt onder meer dwang voor gemeenten die weigeren plek te maken voor asielzoekers. Gemeenten die uit zichzelf extra plekken realiseren kunnen een bonus krijgen. De wet is erg ingewikkeld en procedures duren erg lang was de kritiek die al meteen kwam. Van der Burg studeerde daarna nog eens zes weken op de inhoud van het wetsvoorstel, maar heeft dat vrijdag toch vrijwel ongewijzigd aangeboden aan de Tweede Kamer.

De VNG vreest dat de spreidingswet in de huidige vorm onuitvoerbaar is. De vereniging spreekt over een ineffectieve wet en noemt het „onbegrijpelijk” dat de wet ongewijzigd naar de Tweede Kamer gaat. Rutger Groot Wassink, de voorzitter tijdelijke VNG-commissie Asiel en Migratie, zegt in een geschreven verklaring dat er groot risico is dat de wet niet gaat werken. En dat zorgt voor nog meer verlies aan vertrouwen bij inwoners, zo stelt hij.

De VNG bepleit een wet die de asielopvang op basis van objectieve criteria spreidt over het land, zodat de lasten worden verdeeld. De VNG benadrukt dat het voor gemeenten lastig is vooruitlopend op de wet al aan de slag te gaan, omdat het niet bekend is hoe gemeenten de wet moeten uitvoeren. Het wordt ook zeker volgend jaar voor de wet geldig is, terwijl de instroom toeneemt. „Het kabinet kan dus ook dit jaar waarschijnlijk niet voldoen aan rechterlijke uitspraken om een meer humane opvang te bieden”, aldus de vereniging.

Ook VluchtelingenWerk Nederland hoopt dat de Tweede Kamer de wet nog aanpast. De burgemeesters van het Veiligheidsberaad zijn tevreden dat er nu een wetsvoorstel ligt. „Beter een complexe en ingewikkelde wet dan helemaal geen wet”, aldus beraadsvoorzitter Hubert Bruls.