Biochemicus William Frey heeft vijftien jaar lang leidinggegeven aan een onderzoeksteam dat tranen bestudeerde. Het team ontdekte dat tranen tal van kritieke functies hebben.

Een van de meest voor de hand liggende functies van traanvocht is het smeren en nathouden van je oogbol en ooglid. De olie die hiervoor nodig is, wordt geproduceerd in de Meibom-klieren in de oogleden.

Een andere belangrijke functie van tranen is dat ze je ogen baden in lysozyme, een van de meest effectieve antibacteriële en antivirale middelen die we kennen.

Alle wezens die in de openlucht leven en ogen hebben, produceren deze basale tranen. Maar emotionele tranen worden alleen bij mensen gevonden. De chemische samenstelling van deze unieke tranen is ook wezenlijk anders dan die van basale tranen. William Frey ontdekte dat het mangaangehalte (mangaan is een mineraal dat de stemming beïnvloedt) in emotionele tranen tot dertig keer hoger is dan in basale tranen. Ook allerlei andere chemische verbindingen die te maken hebben met stress en verdriet komen in hoge concentraties voor in emotionele tranen.

Zoals het hormoon ACTH. Dit hormoon stimuleert de schors van de bijnieren om een grote hoeveelheid cortisol aan te maken. Dit stresshormoon laat je bloedsuiker en bloeddruk stijgen en maakt het lichaam klaar voor een heftige fysieke actie. In veel gevallen is deze actie niet nodig en stromen de aangemaakte stoffen weg via de tranen.

Na deze ontdekkingen behoeft het geen betoog dat traanvocht een bijzonder complexe vloeistof is die een positieve invloed heeft op ons hele lichaam en zelfs op onze geest.

In ons geciviliseerde Westen worden tranen vaak als teken van zwakte gezien. Als het even kan moet je tranen niet aan anderen laten zien. Tranen zijn iets om je voor te schamen, zo lijkt het.

Kinderen hebben daar geen last van. Die kunnen na een valpartij even heerlijk brullen. En voor je het weet zijn ze ook weer stil. Volwassenen denken wijs te zijn door tegen hen te zeggen: „Niet huilen, er is niks aan de hand.” Maar juist omdat ze huilen is er even later niks meer aan de hand. Het stressniveau zakt dankzij de tranen in rap tempo en vijf minuten later speelt het kind weer alsof er niets gebeurd is.

Zou een stoere kerel dan geen tranen mogen laten als zijn gemoed geroerd wordt door een emotionele gebeurtenis? Dat ging in de tijd van de Bijbel wel anders. Daar worden tijdens rouw de klaagvrouwen ingehuurd om te huilen. En in 2 Samuël 12 kun je lezen dat koning David zich niet te groot voelde om in het bijzijn van zijn knechten hartstochtelijk te huilen. In meerdere psalmen zien we ook zijn tranen van berouw. De samenstelling daarvan kent God alleen.