Kabinet achter grondige vernieuwing Wetboek van Strafvordering
Het Wetboek van Strafvordering (WvS), waarin de regels voor opsporing, vervolging en berechting staan, wordt flink vernieuwd en aangepast aan de huidige tijd. Er staan onder meer nieuwe bevoegdheden in voor opsporingsdiensten en ook de rechten van slachtoffers worden versterkt. De herziening is nodig omdat het huidige wetboek al bijna honderd jaar oud is en niet goed aansluit op nieuwe vormen van criminaliteit, zoals ondermijning, cybercrime en andere technologische ontwikkelingen.
De ministerraad is akkoord gegaan met een voorstel hiertoe van de ministers Franc Weerwind (Rechtsbescherming) en Dilan Yeşilgöz (Justitie). Het ministerie werkt samen met de politie, het Openbaar Ministerie, rechters en advocaten al bijna tien jaar aan de grondige vernieuwing.
Weerwind is „er trots op”, zei hij na het kabinetsberaad. Het gaat volgens hem om de rechtsstaat en dat er een duidelijk antwoord wordt gegeven op criminaliteit. „Ik geloof dat het hele wetsontwerp 80 centimeter is, bijna een meter. Het geeft aan hoe complex en hoe ongelooflijk belangrijk het wetboek is.”
Het oude wetboek is onoverzichtelijk geworden omdat er sinds 1926 zeker 150 wijzigingen zijn aangebracht. Ook waren allerlei belangrijke uitspraken van de Hoge Raad er nog niet in verwerkt. Het nieuwe wetboek is zoveel mogelijk toekomstbestendig geformuleerd, zodat er niet steeds aanpassingen nodig zijn bij nieuwe technologische ontwikkelingen. Ook staan er nieuwe voorschriften en procedures in, waardoor een strafzaak sneller kan worden doorlopen.
Volgens Weerwind geeft het nieuwe wetboek de strafrechtketen, „die het nu zwaar heeft”, een toegankelijk en duidelijk kader, waarmee ze aan de slag kunnen. Alle organisaties in de strafrechtsector krijgen te maken met de wijzigingen. De invoering zal dan ook jaren duren, zo is de verwachting. Zo moeten duizenden medewerkers bijgeschoold worden in de veranderingen en gewijzigde werkprocessen. Ook ICT-systemen moeten worden aangepast.
Behalve dat het nieuwe wetboek inspeelt op de actualiteit, benadrukt de minister ook de versterkte positie van de slachtoffers. Zo krijgen ze meer mogelijkheden om te klagen over een besluit om bijvoorbeeld geen opsporingsonderzoek in te stellen. Ook kunnen slachtoffers straks makkelijker stukken toevoegen aan het dossier en informatie eruit halen.
Voorzitter Henk Naves van de Raad voor de rechtspraak zegt dat het nieuwe wetboek toegankelijker is voor verdachten, slachtoffers en professionals. „Een belangrijk accent dat het nieuwe Wetboek van Strafvordering legt, is op de regievoering van de rechter. Meer sturing vanuit de rechter-commissaris gaat uiteindelijk leiden tot meer kwaliteit en naar verwachting meer snelheid”, zegt Naves.
Het voorstel zal zo snel mogelijk naar de Tweede Kamer worden gestuurd.