Minister: langzaam tellen stemmen mogelijk door hoge opkomst
Minister Hanke Bruins Slot van Binnenlandse Zaken denkt dat de hoge opkomst een van de redenen is dat het tellen van stemmen bij deze verkiezingen veel langer duurde. Uit verdere evaluatie moet naar voren komen wat andere oorzaken zijn. „We evalueren de verkiezingen altijd goed”, zei de bewindsvrouw. „Dit is natuurlijk een van de punten die we nadrukkelijker gaan bekijken.”
Het tellen van de stemmen ging zo moeilijk dat het ministerie van Binnenlandse Zaken instructies heeft verspreid voor gemeenten die het tellen tijdelijk willen staken. Mochten tellers te moe zijn, kon het tellen onder bepaalde voorwaarden tijdelijk gestaakt worden, blijkt uit een bericht dat het ministerie ’s nachts heeft verstuurd. Bruins Slot wil alleen zeggen dat „een aantal” gemeenten het tellen heeft gestaakt. Om hoeveel het gaat, is niet duidelijk.
Bij een meldpunt van het ministerie en de Kiesraad zijn signalen over het moeizame tellen binnengekomen, aldus de minister. „Dat heeft ertoe geleid dat in enkele gemeenten is gezegd: we schorten het even op.” Bruins Slot denkt zelf dat de onverwacht hoge opkomst mogelijk tot problemen leidde. „Dat is ook mooi. Veel mensen zijn gaan stemmen. En mensen willen het ook heel nauwkeurig doen, het tellen.”
De minister benadrukt ook dat niet alleen de Provinciale Staten, maar ook de waterschappen werden gekozen, hoewel dit eerder ook het geval was. Ze kreeg geen signalen dat er te weinig stemmentellers zijn ingeschakeld, maar mogelijk hebben de onhandig grote stembiljetten ook tot vertraging geleid. „De stembiljetten zijn natuurlijk groot. Op één of andere manier zijn we daar nog steeds aan gehecht”, aldus Bruins Slot. Bij de verkiezingen in mei 2024, voor het Europees Parlement, wordt geëxperimenteerd met een kleiner stembiljet, maar dat vergt „zorgvuldige voorbereiding”. Welke andere „factoren van invloed zijn geweest” hoopt de minister te achterhalen bij de evaluatie.
De minister kreeg donderdagochtend samen met burgemeester Femke Halsema van Amsterdam een rondleiding in de RAI Amsterdam, waar de stemmen voor Provinciale Staten en de waterschappen centraal worden geteld. In totaal zijn in de RAI donderdag en vrijdag 1150 mensen aan het werk. Bruins Slot noemde het „indrukwekkend om te zien”.