De antwoorden komen uit een jaarlijkse peiling van het ondernemingsklimaat in Nederland. Een meerderheid van de ondervraagden vond dat dit de afgelopen vijf jaar is verslechterd. En een grote minderheid acht ons land inmiddels niet meer aantrekkelijk om in te ondernemen. Vooral over de tekorten op de arbeidsmarkt maken ondernemers zich volgens de peiling veel zorgen. Ook zaken als regeldruk en vergunningverlening, energiekosten en belastingen worden relatief veel genoemd als minpunten.

Eerder dit jaar dreigde topman Peter Berdowski van baggeraar en maritiem dienstverlener Boskalis al met een mogelijk vertrek uit Nederland. Hij ageerde vooral tegen de aankomende wet Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen, die voor Boskalis ongunstig zou uitpakken. Daarbij benadrukte hij wel dat zijn bedrijf nog geen besluit over een eventueel vertrek had genomen.

In het onderzoek is door de ondernemersorganisaties ook gevraagd naar de mening van ondernemers over de politiek en het bestuur van het land. Een meerderheid van 65 procent gaf aan dat politici en bestuurders onvoldoende oog hebben voor ondernemersbelangen. Veel ondernemers maken zich ook zorgen over de internationale spanningen en een polarisatie in de Nederlandse samenleving. Dat laatste zou een bedreiging zijn voor het ondernemingsklimaat.

Wanneer wordt gekeken naar sectoren dan springen de horeca en de groot- en detailhandel eruit, aldus VNO-NCW en MKB-Nederland. Zij zijn het minst positief over hun toekomst en over de aantrekkelijkheid van ons land om in te ondernemen.