Van de 32-jarige Kate Forbes kan niet gezegd worden dat ze haar huid niet duur verkoopt. „Waarom denk je dat je het als eerste minister (premier, red.) beter kunt doen dan als minister?”, vroeg ze tijdens een tv-debat aan haar tegenstander Humza Yousaf. Rechttoe rechtaan is de debatstijl van Forbes. Zo lanceerde ze live een rechtstreekse aanval op Yousaf, haar partijgenoot en collega in het Schotse kabinet.

Deze minister van Volksgezondheid antwoordde dat hij ervoor had gezorgd dat in Schotland het coronavaccinatieprogramma sneller dan waar ook in het Verenigd Koninkrijk was uitgerold. Maar Forbes sneerde dat het toch echt onvoldoende is om het „een beetje beter te doen” dan de rest van het Verenigd Koninkrijk. „Stop de middelmatigheid.”

Forbes en Yousaf gaan nek-aan-nek in de peilingen om het leiderschap van de Schotse Nationale Partij (SNP). Circa 80.000 SNP-leden mogen sinds maandag via email en per post hun stem uitbrengen, waarna op 27 maart de uitslag volgt. Wie deze partijverkiezing wint, wordt de nieuwe ”first minister” (premier) van Schotland, omdat de huidige SNP-leider, premier Nicola Sturgeon, dit voorjaar vertrekt.

De derde kandidaat, het SNP-parlementslid Ash Regan, volgt Forbes en Yousaf op grote afstand. Daarom zoekt Forbes voortdurend de confrontatie met Yousaf.

Populair

Hoewel alleen SNP-leden de nieuwe partijleider (en dus de premier) mogen kiezen, is Forbes ook populair buiten haar partij. Of beter gezegd: ze is zelfs populairder buiten haar partij dan daarbinnen. Volgens een peiling van onderzoeksbureau Panelbase denkt 33 procent van de Schotten dat Kate Forbes de beste kandidaat is om de volgende eerste minister van Schotland te worden. Ze vertrouwen haar als het gaat om onderwerpen als gezondheidszorg, onderwijs en economie. Yousaf krijgt 18 procent van de stemmen en Ash Regan 10 procent.

Forbes gebruikt de steun van de niet-SNP-leden in haar campagne. „Ik ben de favoriet van het Schotse publiek”, twitterde ze zondag. Daarom zouden de SNP-leden alleen al uit strategische overwegingen op haar moeten stemmen: „De volgende partijleider moet verkiezingen kunnen winnen.”

Wat Forbes ook populair maakt bij veel kiezers: ze maakt zich hard om Schotland af te scheiden van het Verenigd Koninkrijk.

Abortus en homohuwelijk

De populariteit van Forbes is opvallend. Toen zij zich eind februari kandideerde voor het SNP-leiderschap, lag ze meteen onder vuur. Forbes is lid van de kleine gereformeerde Free Church of Scotland en werd in de media bevraagd over haar standpunten inzake abortus, buitenechtelijke kinderen, het homohuwelijk en geslachtsverandering. Toen Forbes zei dat ze als christen de links-liberale standpunten van haar SNP op deze terreinen niet steunt, werd binnen de partij direct druk op haar uitgeoefend om zich terug te trekken uit de verkiezing. Dat weigerde ze.

Forbes nam geen afstand van haar overtuigingen, maar beloofde wel „de rechten van iedereen in Schotland te beschermen om te leven en lief te hebben zonder angst of intimidatie in een pluralistische en tolerante samenleving”. Aan het wettelijk recht op abortus of het homohuwelijk zal ze niets veranderen, zei ze. „Ik zal de wetten handhaven die zwaar bevochten zijn, als dienaar van de democratie.”

Religie en wetgeving

Ook tijdens de lopende verkiezingscampagne wordt Kate Forbes regelmatig aangevallen op haar klassiek-christelijke standpunten ten aanzien van abortus en het gezin. De top van de links-liberale SNP heeft mede om deze reden afstand van haar genomen; onder meer vicepremier John Swinney steunt openlijk Forbes’ concurrent Humza Yousaf. Yousaf is moslim, houdt zich ten aanzien van ethische onderwerpen op de vlakte en zegt dat zijn geloof nooit de basis zal zijn voor Schotse wetgeving.

Die zekerheid geeft Forbes niet, zo werpt Yousaf haar in de campagne voor de voeten. In een recent tv-debat antwoordde Forbes dat niemand haar kan verwijten dat haar geloof ooit een reden is geweest om bestaande wetgeving terug te draaien. In een tolerante samenleving moet een politicus ook de rechten verdedigen van degenen met wie hij of zij van mening verschilt, betoogde Forbes.

Ze nodigde Yousaf uit om aan te tonen wanneer ze als politicus ooit onderscheid heeft gemaakt tussen bijvoorbeeld alleenstaande moeders en gezinnen. „Uiteraard doe ik dat niet”, zo gaf Forbes zelf het antwoord.