Turkije lijkt beter af met Kilicdaroglu
De Turkse presidentsverkiezingen zijn deze week de laatste fase ingegaan. Dat gebeurde maandag toen een alliantie van zes oppositiepartijen Kemal Kilicdaroglu (74), de leider van de seculiere CHP, naar voren schoof om president Recep Tayyip Erdogan op 14 mei van zijn troon te stoten.
Dat gebeurde na een turbulent weekend. Vrijdag liet nog een van de zes oppositiepartijen, de centrumrechtse Iyi-partij, weten dat ze zich niet achter de kandidatuur van Kilicdaroglu wilde scharen. De partij dichtte de burgemeesters van Ankara en Istanbul meer kansen toe Erdogan te verslaan. De twee burgemeesters zijn overigens net als Kilicdaroglu lid van de CHP, maar een stuk jonger en in de peilingen scoren ze beter. Bovendien heeft Kilicdaroglu amper een verkiezing gewonnen.
Maandag presenteerde de Tafel van Zes, zoals de coalitie van de oppositiepartijen wordt genoemd, dan toch Kilicdaroglu als uitdager van Erdogan. De CHP-voorman en de burgemeesters van Ankara en Istanbul waren met de Iyi-partij rond de tafel gaan zitten en wisten die ervan te overtuigen de coalitie niet te verlaten. Kilicdaroglu gaat nu met de burgemeesters van Ankara en Istanbul als zijn adjudanten de presidentsverkiezingen in. Op die manier lift hij mee op hun populariteit.
Maakt Kilicdaroglu enige kans tegen Erdogan? Als de oppositiepartijen niet als één blok optrekken tegen Erdogan zijn ze sowieso kansloos. Om die reden juichte vrijdag Erdogan toen de coalitie uit elkaar leek te spatten. Alleen samen kunnen de partijen het tegen hem redden. Dat deze nationalisten, seculieren en conservatieve islamisten met elkaar de strijd tegen Erdogan aangaan is al uniek. Dat is de verdienste van Kilicdaroglu die naam heeft gemaakt als verbinder.
De voor het oog rustige en bescheiden Kilicdaroglu liet na zijn voordracht als presidentskandidaat direct weten niet meer de fractievergaderingen van de CHP te zullen bijwonen. Daarmee geeft hij aan dat hij, anders dan Erdogan, niet de presidentskandidaat van een specifieke partij is. Als president wil hij boven de partijen staan.
Als president wil Kilicdaroglu Erdogans presidentiële systeem ontmantelen, omdat dat niets anders is dan een autocratie. Kilicdaroglu wil terug naar het oude parlementaire stelsel. Hij wil bovendien strijden tegen de corruptie waardoor bij de aardbeving veel mensen zijn omgekomen.
Kilicdaroglu heeft verkiezingen inderdaad verloren, maar dat was in het verleden. In 2019 moest Erdogan bij de regionale verkiezingen het onderspit delven en greep de oppositie de macht in de meeste grote steden. Deze prestatie wordt op het conto van de CHP-leider geschreven.
Wat Kilicdaroglu van plan is, klinkt als muziek in de oren. Erdogan echter zal zijn huid zo duur mogelijk verkopen. Met nog ruim twee maanden is een voorspelling op dit moment dan ook heel voorbarig. Het lijkt er in ieder geval op dat Turkije met Kilicdaroglu beter af zal zijn.
