De bestuurders van het Albeda zeggen onder meer dat criminelen jongeren ronselen om tegen betaling containers met drugs leeg te halen. „Het is onmogelijk om dat allemaal buiten de muren van de school te houden”, zei bestuurder Ron Kooren dinsdag tegen actualiteitenprogramma Nieuwsuur.

Op het Albeda College is een speciaal veiligheidsteam actief dat inzet op preventie. Veiligheidsadviseurs proberen met „indringende gesprekken” de jonge studenten op het rechte pad te houden. Die inzet moet ervoor zorgen dat docenten zorgwekkend gedrag eerder signaleren. De mbo’ers krijgen te horen hoe lastig het is om uit de criminaliteit te komen als ze daar eenmaal in zitten.

Het Centrum tegen Kinderhandel en Mensenhandel publiceerde in 2021 een omvangrijk onderzoek naar criminele uitbuiting in Rotterdam. Daaruit bleek ook al dat het aantal slachtoffers toenam. De onderzoekers zagen „een groeiende groep kwetsbare jongeren die vatbaar is voor de mooie praatjes van criminelen”. Onderzoeker Sjoerd van Bemmel noemde scholen „een belangrijke plek waar geronseld wordt”. Hij doelde daarmee niet alleen op praktijkonderwijs of middelbare scholen, maar ook op het basisonderwijs.

Incidentjes

Zowel de Rotterdamse locatie van het Hoornbeeck College als beroepencollege De Swaef, een vestiging van Driestar-Wartburg, herkennen de problematiek van het Albeda niet. Beide scholen trekken jongeren uit de wijde omgeving van Rotterdam en niet zozeer uit de wijken rondom de school. Dat noemen de onderwijsinstellingen als belangrijkste verklaring.

Arjen van Kralingen, locatiedirecteur van het Hoornbeeck in Rotterdam, zag de afgelopen jaren weleens mensen rondhangen bij de school van wie hij dacht: hebben ze wel goede bedoelingen? „Maar dat zijn incidentjes en zeker geen patronen.” Hij probeert met de rest van het personeel alert te blijven. „Elk signaal is er een. We moeten ons niet rijk rekenen en een open oog houden voor risico’s. Onze jongeren zijn vatbaar voor allerlei verleidingen om hen heen waarvan ze de consequenties niet altijd zien.”

De docenten op het Hoornbeeck letten bijvoorbeeld op „gedrag dat wijst op rare bronnen van inkomsten”. De reformatorische mbo-instelling zegt het gebruik van drugs niet te tolereren. „Daar zijn we ontzettend strak op.” Op het handelen in drugs hoefde de school tot op heden nog niet in te grijpen. Als jongeren betrokken zouden zijn bij drugsgerelateerde criminaliteit, zouden beide scholen het gesprek aangaan. Niet alleen met de student en zijn ouders, maar ook met de politie of een wijkagent. Christian Hoekman, directeur van De Swaef: „We willen dergelijke leerlingen tegen zichzelf en het criminele circuit beschermen.”

Een vak als burgerschap moet jongeren helpen om weerbaar te zijn tegen de verleidingen van het snelle geld in de criminaliteit. Van Kralingen: „We zijn met jongeren in gesprek over wat er speelt in deze wereld, maar ook over de invulling van hun vrije tijd. We hebben het dan niet meteen over uithalers in de Rotterdamse haven, maar wel over hoe ze hun leven kunnen inrichten en wat de gevaren van deze tijd zijn. Ze staan op een kruispunt in hun leven.”

Het Hoornbeeck en beroepencollege De Swaef zijn allebei aangesloten bij een overlegplatform over veiligheid met andere scholen in Rotterdam-Zuid. Daar gaat het bijvoorbeeld over wapenbezit, drugsproblematiek, intimidatie en discriminatie. „Zo blijf je alert op de mogelijkheid dat zoiets als ronselen zich kan voordoen bij onze school”, zegt Hoekman.

In contacten met andere scholen in Rotterdam ziet hij hoe verschillend de leerlingenpopulatie van die scholen en van zijn school is. „De jongeren die daar les krijgen, komen vaak uit de directe omgeving. Criminelen vinden hen eerder dan onze leerlingen.”