Om 17.19 uur bereikten vrijdag de eerste door de sonde verzamelde wetenschappelijke gegevens de aarde in het vluchtleidingscentrum in het Duitse Darmstadt. Sinds 11.35 uur was al duidelijk dat de ruimtesonde niet te pletter was geslagen. Een netwerk van radioschotels die vanuit het Drentse Dwingeloo worden gecoördineerd, ving zwakke signalen op van de sonde, die zich op ruim een miljard kilometer afstand bevindt.

De sonde heeft na de landing nog twee uur lang waarnemingen kunnen doen. Een meevaller, omdat de ruimtevaartdeskundigen er op hadden gerekend dat de batterijen al na een halfuur leeg zouden zijn.

Vrijdagavond kwamen de eerste zwartwitfoto’s van het oppervlak van Titan binnen. Daarop zijn zwarte adertjes te zien in het maanlandschap. Dat kan duiden op de aanwezigheid van vloeibare stoffen.

Huygens is in 1997 samen met het onbemande moederschip Cassini gelanceerd om onderzoek te doen bij de planeet Saturnus. Na een reis van zeven jaar arriveerde Cassini vorig jaar bij de planeet met de ringen. Na een reeks omwentelingen stootte het moederschip op eerste kerstdag de sonde Huygens af, die toen aan een afdaling naar de maan van de planeet begon.

Met de succesvolle landing vrijdag zijn sterrenkundigen er voor het eerst in geslaagd een ruimtevaartuig op een maan van een andere planeet neer te laten komen. „Wij zijn de eerste bezoekers van Titan”, aldus een trotse ESA-directeur Jean-Jacques Dordain vrijdag nadat de eerste gegevens de aarde hadden bereikt. Overigens waren de signalen via een van de twee kanalen die Cassini gebruikte niet duidelijk.

De Huygenssonde begon zijn afdaling door de wolkenlagen van Titan vrijdagmorgen om 11.13 uur. Een hitteschild aan de onderzijde van de sonde dat temperaturen tot 18.000 graden Celsius kon weerstaan, zorgde ervoor dat de snelheid van de sonde in de atmosfeer terugliep van 18.000 naar 1400 kilometer per uur. Remparachutes brachten de snelheid daarna terug naar 300 kilometer per uur en later naar nog lager.

Huygens was uitgerust met zes instrumenten die tijdens de afdaling gegevens verzamelden over de chemische samenstelling van de atmosfeer van Titan, die een extreem koud klimaat heeft. Dikke methaanwolken zorgen ervoor dat van buiten niets is te zien van het oppervlak van de maan. Ook de zon kan er niet doordringen dat is een van de oorzaken van ijzige temparaturen op de maan, circa min 180 graden Celsius.

Sterrenkundigen zijn vrijdag direct aan de slag gegaan met het analyseren van de gegevens. Kenners van Titan vermoeden dat de maan ethaan- en methaanmeren kent. De temperatuur op Titan is zo laag en de druk zo hoog dat gassen zoals methaan en ethaan vloeibaar zijn geworden. De sonde kon drijven en moest een landing op een dergelijke zee kunnen doorstaan. Meetgegevens die tijdens de landing zijn gemaakt wijzen er echter op dat Huygens op een harder oppervlak is neerkomen.

Betrokkenen reageerden vrijdag verheugd op het slagen van de missie. Veel ruimtevaartdeskundigen hebben meer dan 25 jaar aan de missie gewerkt en zagen een stukje van hun levenswerk in vervulling gaan. Zowel in het ESA-centrum in Noordwijk als in Darmstadt klonk dan ook regelmatig gejuich en applaus. „Dit was het waard om zo lang te wachten”, aldus dr. J. Lebreton, leider van de Huygens-missie gisteren. „Alsof je in de verte je kleine baby hoort huilen.” Voor de NASA-vertegenwoordiger in het Europese vluchtleidingscentrum in Darmstad, A. Diaz, was het succes zo aangrijpend dat hij zijn tranen en emoties met moeite kon verbergen.

Bij de Cassini-Huygensmissie werken de Amerikaanse, de Europese en de Italiaanse ruimtevaartorganisaties samen.

De Europese ruimtevaartorganisatie verwacht de komende tijd nog veel ontdekkingen over Titan -genoemd naar de Nederlandse ontdekker van Titan- te kunnen melden.