Kamer wil overzicht van bronnen PFAS, maar kabinet weet het niet
De Tweede Kamer wil graag weten welke bedrijven giftige PFAS-stoffen uitstoten, maar het kabinet kan die informatie niet geven. Niet het landelijk bestuur houdt die cijfers bij, maar de regionale bevoegde instanties gaan daar over, zeggen minister Mark Harbers (Infrastructuur) en staatssecretaris Vivianne Heijnen (Milieu).
PFAS is een afkorting voor ‘poly- en perfluoralkylstoffen’, een verzamelterm voor stoffen die vaak kankerverwekkend of hormoonverstorend zijn. De stoffen komen niet van nature voor. In gebieden rondom chemieconcern Chemours in Dordrecht, waar PFAS wordt geproduceerd, wordt sterk afgeraden om bijvoorbeeld groenten uit een moestuin te eten. Ook het eten van schaaldieren uit de Westerschelde wordt afgeraden.
Lokale overheden waarschuwden ervoor om een lijst met locaties juist niet op te stellen. „De lijst geeft ten eerste mogelijk een overschatting van de problematiek en kan zo tot maatschappelijke onrust leiden”, aldus onderzoekers van TTE Consultants vorig jaar. Ook onjuiste of onvolledige lijsten zouden hieraan kunnen bijdragen.
SP’er Sandra Beckerman is verbolgen over deze uitleg. „Telkens van incident naar incident gaan leidt pas tot maatschappelijke onrust.” Ook de VVD, D66, Partij voor de Dieren en GroenLinks vinden dat een dergelijk overzicht er moet komen. De Tweede Kamer had eerder al een motie aangenomen die opriep een overzicht te maken.
Zelf zouden de bewindslieden ook graag „met een druk op de knop” een totaaloverzicht hebben op welke plekken PFAS in het milieu komt en bij wie de stoffen vandaan komen. Maar dat zou betekenen dat alle omgevingsdiensten, die informatie daarover bijhouden, hun systemen aan elkaar moeten koppelen. Omdat iedere dienst informatie op een andere manier kan registreren, gaat dat nu niet lukken. Heijnen spreekt wel met de omgevingsdiensten hoe zij hun methodes meer kunnen standaardiseren, zodat ze op elkaar aansluiten. „We willen de bevoegde gezagen ondersteunen, zonder er zelf voor aan de lat te staan”, aldus Heijnen.
In Europa pleit Nederland ervoor om het gebruik van PFAS zo veel mogelijk aan banden te leggen. Wel wijst het kabinet erop dat in veel essentiële producten, bijvoorbeeld medische hulpmiddelen, ook PFAS zit. Voordat er alternatieven zijn, blijft de productie van PFAS hiervoor nodig, aldus de bewindslieden.