EU tempert verwachtingen Oekraïne over snelle toetreding
Een grote groep EU-landen waaronder Nederland maakt zich volgens ingewijden zorgen over de haast en gretigheid waarmee kopstukken van de EU, Ursula von der Leyen en Charles Michel, Oekraïne in de armen sluiten. Ze hebben daarom op de rem getrapt bij het opstellen van een gezamenlijke verklaring die vrijdag naar buiten wordt gebracht na afloop van een overleg van het tweetal met president Volodimir Zelenski in Oekraïne.
De landen willen de verwachtingen temperen over de snelheid waarmee het door Rusland aangevallen land tot de EU zou kunnen toetreden. In juni vorig jaar kende de EU Oekraïne al ongewoon snel de status van kandidaat-lidstaat toe. Premier Denis Sjmihal had het eerder deze week over toetreding „binnen de komende twee jaar”.
Voorzitter van de raad van regeringsleiders Michel zei onlangs dat „kosten noch moeite moeten worden gespaard om onze belofte zo snel mogelijk in realiteit om te zetten”. Von der Leyen, die sinds de Russische invasie al drie keer bij Zelenski op bezoek is geweest, laat geen gelegenheid onbenut om Oekraïne te complimenteren met de vorderingen die het boekt met de hervormingen die de EU eist. Volgens EU-bronnen zijn vooral oostelijke lidstaten als Polen en Litouwen erop gebrand Oekraïne zo snel mogelijk in de EU te krijgen.
In de conceptverklaring voor de top erkent de EU volgens betrokkenen de vooruitgang die Kiev boekt met onder meer corruptiebestrijding. Maar tegelijk houdt ze vast aan de stappen die noodzakelijk zijn voor toetreding, zo zijn de 27 landen toch overeengekomen. „Er is geen discussie over onze steun aan Oekraïne”, aldus een diplomaat. Maar de lidstaten worstelen wel met de manier waarop de boodschap moet worden gebracht dat te hard van stapel lopen op termijn schadelijk voor de EU kan zijn.
Nederland heeft zich vanaf het begin terughoudend opgesteld over het kandidaat-lidmaatschap van Oekraïne. Premier Mark Rutte heeft Zelenski eerder ook gezegd dat er geen „sneltrein”-procedure bestaat.