Iraniërs demonstreren al sinds september tegen het ultraconservatieve bewind. De dood van een studente na haar arrestatie door de zedenpolitie, die vond dat ze haar hoofddoek niet fatsoenlijk droeg, maakte toen de maat vol. Maar de autoriteiten beantwoorden de protesten met grof geweld.

De buitenlandministers van de EU-landen legden Iran in november en december al sancties op. Maar die schieten volgens onder meer de Tweede Kamer tekort. Ze lieten het toen bij reisverboden en het bevriezen van Europese tegoeden voor enkele tientallen Iraniërs met een aandeel in de onderdrukkingscampagne. Daar komen nog eens 37 personen en organisaties bij, zullen minister Wopke Hoekstra en zijn collega’s volgens ingewijden maandag afspreken.

Nederland en medestanders willen de Revolutionaire Garde, die geldt als de ruggengraat van het regime, op de Europese lijst van terroristische organisaties plaatsen. De garde gaat onder meer over de Basij-militie, die voorop gaat in het neerslaan van de protestbeweging. Maar dat vergt nog wat juridisch uitzoekwerk, zeggen EU-diplomaten. Het is ook nog niet duidelijk of alle EU-lidstaten dat plan steunen.

Overigens gelden er al wel EU-sancties voor het keurkorps, dat een groot deel van het Iraanse veiligheidsapparaat en de economie in zijn greep heeft. Europese burgers en bedrijven mogen bijvoorbeeld geen zaken doen met de Revolutionaire Garde.

Het Europees Parlement riep woensdag ook nog eens op om het korps op de terreurlijst te zetten. De unie zou onder meer de Iraanse president en opperste leider Ali Khamenei sancties moeten opleggen. Iran antwoordde meteen. Minister van Buitenlandse Zaken Amir-Abdollahian hekelde in een telefoontje met EU-buitenlandchef Borrell de „harde en onprofessionele” opstelling van het parlement. Hij waarschuwde dat de EU moet „denken aan de negatieve gevolgen van dit emotionele gedrag”.

De EU werkt vooralsnog niet aan verdere strafmaatregelen tegen de Iraanse economie, die al jaren onder zware internationale sancties zucht. Brussel, dat al jaren probeert de afspraken over het Iraanse atoomprogramma te reanimeren, wil die onderhandelingen met Teheran en Washington ook nog niet opgeven. De EU sluit een omweg voor Iraanse bedrijven, door Brussel bedacht om Amerikaanse sancties te omzeilen en met Europa te kunnen blijven handelen, daarom ook nog niet af.