”Epilepsie. Een tijdelijke storing in het functioneren van de hersenen”
Auteur: drs. M. Engelsman; serie Spreekuur Thuis
Uitgeverij: Inmerc bv, Wormer, 2003
ISBN 90 6611 219 0
Pagina’s: 96
Prijs: € 12,95. Hoewel epilepsie vaak voorkomt, weten veel mensen maar weinig over deze aandoening. ”Epilepsie”, geschreven door drs. M. Engelsman, geeft de lezer op heldere wijze nuttige informatie over de belangrijkste aspecten van de ziekte. De wereld van epilepsie gaat voor je open.

Een gevoel van verwondering overkomt je als je leest dat de hersenen bestaan uit een netwerk van verbindingen tussen miljarden hersencellen. Het gaat om een ingewikkeld evenwicht tussen de prikkelende en de remmende invloeden waaraan iedere zenuwcel blootstaat. Ontwrichting van dit evenwicht kan tot epilepsie leiden. Een aanval ontstaat namelijk door een plotselinge, tijdelijke verstoring van het elektrische evenwicht in de hersenen. Grote groepen hersencellen gaan zich tijdens zo’n aanval gelijktijdig opladen en weer ontladen.

”Epilepsie”, onderdeel van de serie Spreekuur Thuis (www.spreekuurthuis.nl), geeft aan dat een op de 150 Nederlanders epilepsie heeft. Een epileptische aanval komt meestal totaal onverwacht en kan door een groot aantal verschillende oorzaken worden teweeggebracht. Er bestaan grote verschillen in de soorten en hoeveelheid epileptische aanvallen. Martijn Engelsman -neuroloog, verbonden aan de Stichting Epilepsie Instellingen Nederland (SEIN) en lid van de Adviesraad Voorlichting van het Nationaal Epilepsie Fonds- geeft in het boek een indeling van de typen aanvallen waarbij hij de plaatsgebonden (partiële) en niet-plaatsgebonden (gegeneraliseerde) aanvallen verder uitwerkt.

Naast deze aanvallen zijn ook epilepsiesyndromen in te delen als plaatsgebonden (bijvoorbeeld slaapkwabepilepsie) of niet-plaatsgebonden (bijvoorbeeld het syndroom van West). Bij kinderen en volwassenen kunnen echter ook verschijnselen of aandoeningen voorkomen die gemakkelijk verward kunnen worden met epilepsie, maar het niet zijn. Voorbeelden hiervan zijn flauwvallen, spierschokken en migraine.

De diagnose epilepsie wordt pas gesteld als iemand meer dan één epileptische aanval binnen één jaar heeft gehad. Hulpmiddelen bij het stellen van de diagnose zijn het elektro-encefalogram (EEG) en beeldvormende technieken. ”Epilepsie” werkt beide methoden nader uit. Telkens blijkt dat de auteur de informatie op een heel begrijpelijke manier weet uit te leggen. Daarnaast geven figuren uitleg (bijvoorbeeld over de hersenopbouw) en geven overzichten meer duidelijkheid (bijvoorbeeld over soorten aanvallen). De aansprekende verhalen uit het dagelijks leven van een zekere meneer Jansen, het meisje Sylvia en anderen maken de informatie levendig en concreet.

Mensen met epilepsie kunnen veel vragen hebben over de behandeling van de aandoening. Het boek kan mogelijk veel van deze vragen beantwoorden. Epilepsiepatiënten kunnen door de juiste medicatie (anti-epileptica, bijvoorbeeld carbamazepine en valproaat) aanvalsvrij worden. In uitzonderlijke gevallen kan de epileptische haard operatief worden weggenomen of uitgeschakeld.

Het boek wijdt een apart hoofdstuk aan de keuze van het anti-epilepticum. Hierbij passeren bijvoorbeeld de effecten, bijwerkingen, overdosering en bloedspiegels (de concentratie van het middel in het bloed) de revue. Ook belicht het boek andere aspecten van de behandeling, zoals therapieresistentie, nervus-vagusstimulatie (NVS), alternatieve behandeling en het stoppen met anti-epileptica.

Het boek vertelt vervolgens wat men als eerste hulp bij een epileptische aanval moet doen. Ten slotte plaatst het epilepsie in het dagelijks leven door verschillende punten te behandelen waar mensen met epilepsie of hun omgeving mee te maken hebben of kunnen krijgen. Hierbij behandelt de auteur bijvoorbeeld beroepskeuze, rijgeschiktheid, geheugen en dementie, erfelijkheid, zwangerschap en lotgenotencontact. Helaas kent het boek bij belangrijke zaken zoals erfelijkheid en anticonceptie een hoge plaats toe aan de mens, terwijl er geen rekening wordt gehouden met God als Schepper van het menselijke leven.

Achter in het boek zijn een geneesmiddelenlijst en een uitleg van de gebruikte termen opgenomen. Ook bevat het relevante adressen, waaronder die van het Nationaal Epilepsie Fonds in Houten dat heeft samengewerkt bij de uitgave van ”Epilepsie”.

”Epilepsie” is een aanrader voor iedereen die meer wil weten over epilepsie en vooral voor epilepsiepatiënten, hun directe omgeving en mensen die beroepsmatig met epilepsie te maken hebben of krijgen.

De tekst van dit boek is onder de titel ”Alles over epilepsie” ook op aanvraag verkrijgbaar bij het Nationaal Epilepsie Fonds.