Onderzoek trekt harde conclusies over verzamelen data landmacht
Een onafhankelijke commissie trekt harde conclusies over de eenheid van de landmacht die tijdens de pandemie informatie over de impact van corona verzamelde en analyseerde. Voor de activiteiten van de eenheid „was geen juridische grondslag en dat is voor de krijgsmacht ontoelaatbaar”, schrijft de commissie onder leiding van Harm Brouwer, voormalig voorzitter van het college van procureurs-generaal.
Het Land Information Manoeuvre Centre (LIMC) was actief tussen maart en november 2020. Nadat de NRC over de eenheid berichtte, eiste de Tweede Kamer opheldering. Kort daarop werd het LIMC stilgelegd. Uit intern onderzoek bleek dat de privacywetgeving door de eenheid was overtreden. Toenmalig minister Ank Bijleveld bood in mei 2021 excuses aan voor het illegaal verzamelen van persoonsgegevens.
De militaire top van het ministerie schoot volgens het onderzoek tekort bij de toezicht op het werk van het LIMC en juridische adviezen werden niet serieus genomen. Verder werd een grote afstand ervaren tussen het hoofdkwartier van de landmacht in Utrecht en het ministerie in Den Haag. Het rapport concludeert dat de huidige wet- en regelgeving niet meer past bij de huidige (hybride) conflictvoering.
Volgens de commissie was de leiding van de landmacht zich onvoldoende bewust van de juridische problemen. De top van het ministerie werd te laat geïnformeerd over de problemen. Het LIMC had eerder moeten worden stilgelegd, menen Brouwer c.s. Het LIMC zat vanaf het begin klem omdat de juiste regels ontbreken voor bestrijding van nieuwe dreigingen.
Het LIMC had „niet de intentie” om persoonsgegevens te verwerken en de inschatting is dat het beperkt is gebleven, stellen de onderzoekers. Er is door de eenheid ook niet naar specifieke personen gezocht en er zijn ook geen profielen bijgehouden van personen, aldus de onderzoekers. In berichten van het LIMC over desinformatie zijn wel (politieke) opvattingen van individuen opgenomen.
De commissie pleit onder meer voor nieuwe regels, meer bemoeienis vanuit de militaire top en professionalisering van de AVG-organisatie die over de privacywetgeving gaat. Defensie heeft al een reeks maatregelen genomen om herhaling te voorkomen. „De commissie wijst op serieuze tekortkomingen binnen Defensie die niet meer mogen voorkomen”, schrijft minister Kajsa Ollongren aan de Kamer.