Volgens promovenda Annalisa Delre en haar collega’s kan jaarlijks 1,7 procent van al het drijvende plastic op deze manier door zonlicht worden afgebroken. „Dat lijkt misschien weinig, maar jaar op jaar verklaart deze afbraak door zonlicht wel degelijk een flink deel van de plasticsoep die we sinds de jaren 50 kwijt zijn in de oceanen”, legt Delre uit. De onderzoekers hebben hun bevindingen gepubliceerd in Marine Pollution Bulletin.

De hoeveelheid plastic die in oceanen wordt gevonden is groot en er is ook veel aandacht voor alle negatieve effecten van deze vervuiling. Tegelijkertijd was het altijd de vraag hoe het komt dat maar een fractie van het afval dat vermoedelijk wordt gedumpt wordt teruggevonden in de oceanen. „In de wetenschap staat dit probleem bekend als de Verdwenen Plastic Paradox”, legt het NIOZ uit. Volgens de onderzoekers kan de afbraak door zonlicht dit fenomeen voor ongeveer een vijfde deel verklaren.

NIOZ-onderzoeker Helge Niemann, die het onderzoek begeleidde, ziet „potentieel goed nieuws” in de uitkomsten. „Deels wordt het plastic afgebroken tot stoffen die door bacteriën helemaal kunnen worden afgebroken. Maar voor een ander deel blijft het plastic in het water zitten als onzichtbare nanodeeltjes.” De beste oplossing voor het plasticprobleem blijft wat haar betreft om de aanvoer van plastic via de rivieren naar de oceanen te stoppen.

In de oceanen drijven zeker vijf grote afvalhopen. De grootste daarvan is de Great Pacific Garbage Patch in de Grote Oceaan. Die is ongeveer drie keer zo groot als Frankrijk en bestaat uit naar schatting 1800 miljard stukken afval, die bij elkaar ongeveer 80 miljoen kilo wegen. De vier andere drijvende vuilnisbelten bevatten bij elkaar nog eens 80 miljoen kilo puin en plastic. De plasticsoep wordt elk jaar groter, doordat er miljoenen tonnen afval via rivieren in zee stromen. Dit afval komt vooral uit sloppenwijken van Aziatische wereldsteden, waar geen vuilniswagens komen en waar al het afval in de rivieren belandt.