Eind 2021 schreef NRC op basis van eigen onderzoek dat meerdere gemeenten in het geheim onderzoek hebben laten doen in de moslimgemeenschap. Zo werd gevoelige informatie verzameld over bijvoorbeeld moskeebestuurders en imams. De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) zou hebben meebetaald hieraan en droeg ook het onderzoeksbureau aan dat met dat onderzoek werd belast.

Onder meer SPIOR legt uit dat de afgelopen veertien maanden gesprekken zijn geweest tussen de overheid en verschillende islamitische organisaties over „deze buitensporige spionageactiviteiten en de grote vertrouwensbreuk die er is ontstaan”. Er is bij deze gesprekken gemeld dat de islamitische organisaties nu volledige inzage willen in de stukken en een garantie willen dat dit nooit meer zal gebeuren. Ook willen ze excuses. „Zodra hieraan is voldaan ontstaat er weer ruimte om het gesprek aan te gaan en toe te werken naar een nieuwe, constructieve verhouding tussen de overheid en de gemeenschap”.

Hierbij benoemen de moskeekoepels ook dat ze eerder al met een werkplan kwamen. Dat ze nu opnieuw zijn uitgenodigd voor een reflectiegesprek vinden ze „bevreemdend”. Ze willen „concrete maatregelen om de ontstane vertrouwensbreuk te herstellen”. Ze zien dan ook meer in een bijeenkomst over enkele maanden, schrijven ze, waarin teruggekeken kan worden naar „eerste stappen” die dan moeten zijn gezet door de overheid naar aanleiding van het werkplan.

Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid had donderdagavond nog geen reactie op het afzeggen van de afspraak.