Normaal gesproken spoelen er in Nederland jaarlijks tien tot twaalf maanvissen aan. Wat de oorzaak van de plotselinge maanvisseninvasie is, is onduidelijk, zo zegt het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ) op Texel.

Het instituut noemt het opvallend dat er in korte periode zo veel maanvissen aanspoelen. „De vissen leven namelijk nooit in scholen en komen van nature in de oceaan voor”, aldus bioloog Kees Camphuysen van het NIOZ gisteren.

NIOZ-analist Hans Witte vermoedt dat de storm van afgelopen weekeinde de vissen door het Kanaal naar de Noordzee heeft geblazen. Camphuysen noemt het opwarmen van het zeewater als mogelijke oorzaak. „Je ziet bijvoorbeeld ook weer ansjovis in de Noordzee. Die vissoort komt ook uit warmer water”, aldus de bioloog.

Camphuysen noemt de maanvis een „tamelijk bizar beest.” Het is een ronde vis die nauwelijks kan zwemmen en rondwaart in oceanen. Als het beest koud wordt, laat het zich naar boven komen. „Als je er een ziet drijven, denk je dat het een grote stoeptegel is”, aldus Camphuysen. Volgens Witte zijn de meeste maanvissen die in Nederland aanspoelen al dood. „Doordat ze te zeer afkoelen in de Noordzee raken ze ernstig verzwakt en dan zijn ze stuurloos en gaan dood.”

De maanvissen die in Nederland aanspoelen zijn over het algemeen 1 meter lang en hoog en 50 kilo zwaar. Ecomare op Texel meldt dat de dieren echter wel 4 meter lang en 1500 kilo zwaar kunnen worden. Volgens Gerbrand Gaaff van de informatiedienst van Ecomare spoelde in 1889 de grootste maanvis in Nederland aan. Dat dier was een kleine 3 bij ruim 2 meter. Maanvissen eten als een van de weinige dieren kwallen. „En dat is vrij vreemd, want kwallen bestaan uit bijna alleen water, maar maanvissen zijn er gek op”, aldus Gaaff. De informatiedienst weet dat al sinds de zeventiende eeuw maanvissen de Nederlandse kust bereiken.

Staatsbosbeheer op Terschelling heeft een maanvis die zondag aanspoelde in de vriezer gestopt. Dat dier gaat voor onderzoek naar Naturalis in Leiden.