EU-lidstaten spraken eind september af om de overwinsten die fossiele energiebedrijven boeken als gevolg van de Russische inval in Oekraïne dit en volgend jaar af te romen. Maar met die extra ‘mazzeltaks’ overschrijdt het landenblok de eigen juridische bevoegdheden, beweert ExxonMobil.

Volgens Financial Times, dat als eerste over de zaak berichtte, heeft ExxonMobil via zijn Nederlandse en Duitse dochterbedrijven een aanklacht ingediend bij het Gerecht van het Hof van de Europese Unie. Mochten Europese rechters meegaan in de bezwaren van het olieconcern, dan dreigt de EU een geschatte extra inkomstenbron van 25 miljard euro mis te lopen. Met dat geld willen lidstaten burgers en bedrijven compenseren voor de sterk gestegen energiekosten en investeringen in energiebesparing aanjagen.

Volgens een woordvoerder van ExxonMobil is de heffing op overwinsten „contraproductief” doordat het minder aantrekkelijk wordt om in Europa te investeren. Dat zou de EU afhankelijker maken van geïmporteerd olie- en gas.

„Of we hier investeren hangt vooral af van de mate waarin Europa wereldwijd aantrekkelijk en concurrerend zal zijn”, stelt het bedrijf, dat naar eigen zeggen de afgelopen tien jaar 3 miljard dollar investeerde in raffinaderijen in Europa. Financieel topvrouw Kathryn Mikkels zei eerder dat de extra heffing, die door de EU een solidariteitsbijdrage wordt genoemd, tot en met 2023 minstens 2 miljard dollar zal kosten.

Noordzee

De waarschuwing dat een extra belasting nieuwe investeringen in de EU ontmoedigt is niet nieuw. ExxonMobils branchegenoot Chevron beweerde eerder ook al dat de heffing ten koste kan gaan van investeringen, waardoor ook het aanbod van olie en gas minder wordt. Het Franse TotalEnergies verlaagde de investeringen in het Britse deel van de Noordzee vanwege een vergelijkbare belasting op overwinsten die het Verenigd Koninkrijk invoert. Shell zei investeringen van in totaal 25 miljard pond te heroverwegen.