Het verbod voor ruwe aardolie gaat per 1 februari in en blijf minstens tot juli van kracht. Voor bewerkte olieproducten, zoals diesel of benzine, moet de Russische regering nog bepalen wanneer het verbod ingaat. Een speciale clausule geeft Poetin de mogelijkheid om het verbod in speciale gevallen naast zich neer te leggen.

De Europese Unie, G7-landen en Australië stelden eerder deze maand een prijsplafond voor Russische olie in om de olie-inkomsten voor het Kremlin te beperken. Dat moest ervoor zorgen dat het land minder geld te besteden heeft voor de inval in Oekraïne, maar niet direct alle export van olie zou stopzetten en zo een gigantische prijsstijging zou veroorzaken.

De westerse maatregel houdt in dat alleen olie die wordt verkocht tegen een prijs van 60 dollar per vat of minder kan worden geleverd. Als Russische olie voor een hogere prijs wordt verhandeld, mogen westerse bedrijven zoals rederijen en verzekeraars niet meewerken aan het vervoer daarvan.

De EU, de VS, het Verenigd Koninkrijk en enkele bondgenoten hebben Russische olie zelf al deels of geheel in de ban gedaan vanwege de inval in Oekraïne. Maar andere landen, zoals India en China, hebben de aanval op Oekraïne nooit formeel veroordeeld en importeren juist veel Russische olie. In theorie zou het ook voor de Russische olie-export naar die landen onmogelijk zijn om aan de sanctie te ontkomen, omdat bijvoorbeeld bijna alle verzekeraars voor scheepsvracht uit de G7-landen komen.

Sommige analisten van de energiesector hebben vraagtekens gezet bij het effect van het westerse prijsplafond, omdat de prijs van 60 dollar per vat al dicht bij de prijs ligt die importeurs nu betalen voor scherp afgeprijsde Russische olie. De Russische minister van Financiën, Anton Siloeanov, zei eerder op dinsdag dat het prijsplafond volgend jaar een groter begrotingstekort dan de geplande 2 procent kan veroorzaken.

De wereldwijde prijzen voor olie stegen dinsdagavond iets. Brentolie, maatgevend voor de prijzen voor olie uit Europa, Afrika en het Midden-Oosten, werd rond 18.30 uur 1,5 procent duurder op ruim 85 dollar per vat.