Dat erkent het kabinet in een brief aan de Tweede Kamer. Toch zou van oorlogsmisdaden juridisch gezien geen sprake zijn omdat ie wandaden werden gepleegd voordat de Verdragen van Genève in 1949 van kracht werden.

In februari dit jaar bood premier Mark Rutte zijn excuses aan voor het „extreme geweld” tijdens de onafhankelijkheidsstrijd van de toenmalige kolonie Nederlands-Indië. Critici vonden dat gesproken had moeten worden van oorlogsmisdaden.

„In juridisch opzicht” kan dat niet, schrijft de premier nu mede namens de ministers Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken), Kajsa Ollongren (Defensie) en Dilan Yeşilgöz (Justitie en Veiligheid) en staatssecretaris Maarten van Ooijen (Volksgezondheid, Welzijn en Sport). „Niettemin constateert het kabinet dat sommige vormen van extreem geweld die in de periode 1945-1949 zijn gebruikt, zoals marteling en buitengerechtelijke executies, wanneer tegenwoordig gepleegd, als oorlogsmisdrijven zouden worden aangemerkt.”

Dat de term „oorlogsmisdrijf” volgens de bewindslieden nog altijd niet direct gebruikt kan worden voor het geweld dat Nederlandse militairen hebben gebruikt, „doet niets af aan de ernst van de conclusies van het onderzoek en de aandacht die het kabinet heeft voor het leed dat slachtoffers en hun nabestaanden nog steeds voelen”. Ze wijzen met nadruk op „het doden van gevangenen, marteling en de vernietiging van kampongs (nederzettingen, red.) zonder militaire noodzaak”.

De Federatie Indische Nederlanders (FIN) betreurt het dat het kabinet nog steeds niks zegt over wat de Nederlanders en Nederlandse militairen in voormalig Nederlands-Indië is aangedaan. Indonesische vrijheidsstrijders begingen volgens de FIN op nog veel grotere schaal oorlogsmisdaden. „De Nederlandse bevolking, vooral vrouwen en kinderen, moest beschermd worden. Er wordt nooit gekeken naar wat de inlanders deden. Vanuit die kant zouden er ook weleens excuses mogen komen.”

De kwestie ligt bij alle betrokkenen nog altijd gevoelig.